Κείμενο της διεθνούς ομάδας Autonomy or Barbarism. Μετάφραση για το Αυτολεξεί: Ηλίας Σεκέρης.
Στις αρχές του τρέχοντος έτους υποστηρίξαμε ότι οι επιπτώσεις της ακροδεξιάς επίθεσης στο Καπιτώλιο είναι εμφανείς στη συνεχιζόμενη εδραίωση των ακροδεξιών ιδεολογιών στην αμερικανική κοινωνία.
Τώρα, σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά την έφοδο στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ στις 6 Ιανουαρίου 2021, το γεγονός συνεχίζει να αντηχεί στην πολιτική και την κοινωνία των ΗΠΑ.
Με τις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου να απέχουν μόλις λίγες ημέρες, το πολιτικό τοπίο βρίσκεται και πάλι σε κρίσιμη καμπή. Ο Ντόναλντ Τραμπ, με τη δημόσια υποστήριξη του Έλον Μασκ και την οικονομική στήριξη της America Pac, κυριαρχεί στις πρώτες προκριματικές εκλογές και στις δημοσκοπήσεις. Η εμπλοκή του Musk στην υποστήριξη του Trump, συμπεριλαμβανομένης της αμφιλεγόμενης κλήρωσης 1 εκατομμυρίου δολαρίων για ψηφοφόρους στην Πενσυλβάνια, υπογραμμίζει τον αυξανόμενο ρόλο των σημαίνοντων προσώπων στη διαμόρφωση των πολιτικών αποτελεσμάτων, ανεξάρτητα από τον αντίκτυπό τους στους δημοκρατικούς κανόνες.
Η προεκλογική ρητορική του Τραμπ, συμπεριλαμβανομένων των υποσχέσεων για τερματισμό του πολέμου στον Λίβανο και αποκατάσταση της «ειρήνης και της σταθερότητας» στη Μέση Ανατολή, έχει βρει απήχηση σε ορισμένες κοινότητες, όπως οι Αραβοαμερικανοί στο Ντίρμπορν του Μίσιγκαν, παρά το ιστορικό ισλαμοφοβίας του. Αυτό το παράδοξο υπογραμμίζει περαιτέρω την πολυπλοκότητα του ακροδεξιού λαϊκισμού στις ΗΠΑ.
Η κούρσα μεταξύ του Τραμπ και της Καμάλα Χάρις είναι αυτή τη στιγμή στήθος με στήθος, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν μια αμφίρροπη αναμέτρηση. Η Χάρις, η οποία διεξάγει εκστρατεία με μήνυμα ενότητας και οικοδόμησης συναίνεσης, αντιμετωπίζει μια δύσκολη μάχη απέναντι στην πολωτική ρητορική του Τραμπ. Η ατμόσφαιρα φορτίζεται περαιτέρω από τις συνεχιζόμενες εγχώριες και διεθνείς κρίσεις, συμπεριλαμβανομένου του καταστροφικού πολέμου στη Γάζα. Η σύγκρουση έχει γίνει επίκεντρο της συζήτησης, με τον Τραμπ και άλλες ακροδεξιές προσωπικότητες να τη χρησιμοποιούν για να επικρίνουν την εξωτερική πολιτική του Μπάιντεν και της Χάρις, παρουσιάζοντάς την ως αδύναμη και αναποτελεσματική.
Με την ακραία πολιτική πόλωση να χαρακτηρίζει τη νέα κανονικότητα, η πολιτεία της Ουάσινγκτον, όπως είναι φυσικό, ενεργοποίησε την Εθνοφρουρά ως απάντηση στις αυξημένες εντάσεις και τις απειλές για τις εκλογικές υποδομές.
Οι υποσχέσεις του Τραμπ για πολιτικές όπως η επέκταση των πετρελαϊκών γεωτρήσεων, η κατάργηση της περιβαλλοντικής προστασίας και η παροχή πλήρους ασυλίας στην αστυνομία σηματοδοτούν τα βιώσιμα κοινωνικο-ιστορικά ρεύματα που διατρέχουν βαθιά το πολιτικό τοπίο των ΗΠΑ και από τα οποία αντλεί η δεξιά.
Η λαϊκή υποστήριξη της προεδρικής εκστρατείας του Τραμπ επιβεβαιώνει την άποψή μας. Η εξέγερση στο Καπιτώλιο, που αρχικά εξετάστηκε μέσα από διάφορους αναλυτικούς φακούς -από την εμπρηστική ρητορική του Ντόναλντ Τραμπ μέχρι τον ενεργό ρόλο ακροδεξιών ομάδων όπως οι Proud Boys- έχει εξελιχθεί διεξοδικά σε μια ευρύτερη αφήγηση.
Αυτές οι προοπτικές, υπερβαίνοντας τις πολιτικές ευθυγραμμίσεις, συμβάλλουν στη βαθύτερη κατανόηση της ακροδεξιάς ως έκφανση μιας ευρύτερης κρίσης της φιλελεύθερης ολιγαρχίας. Είτε ο Τραμπ, είτε η Χάρις κερδίσει τις επερχόμενες εκλογές, τα υποκείμενα ζητήματα που οδηγούν την ακροδεξιά παραμένουν βαθιά ριζωμένα, και μια κοινωνικο-ιστορική προοπτική είναι απαραίτητη για την αξιολόγηση αυτών των κινημάτων πέρα από μεμονωμένους ηγέτες ή εκλογικά αποτελέσματα.
Το κοινωνικό-ιστορικό πλαίσιο: Μια προοπτική του Καστοριάδη
Για τον σκοπό αυτό, βρίσκουμε ιδιαίτερα καίρια την κοινωνικοϊστορική οπτική του Ελληνογάλλου φιλοσόφου και επαναστάτη Κορνήλιου Καστοριάδη, η οποία συγχωνεύει τις κοινωνικές και ιστορικές δομές ως αντανάκλαση η μία της άλλης.
Η θεωρία του Καστοριάδη για το κοινωνικό-ιστορικό αμφισβητεί τις παραδοσιακές δυτικές απόψεις για την ιστορία και την κοινωνία, προτείνοντας ότι οι οντότητες αυτές είναι άρρηκτα συνυφασμένες μέσα στο χρόνο.
Αυτό το πλαίσιο είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι ενέργειες της κυβέρνησης Τραμπ, συμπεριλαμβανομένων των διορισμών ακροδεξιών προσωπικοτήτων και πολιτικών όπως η αμφιλεγόμενη πρωτοβουλία για τον διαχωρισμό των οικογενειών, αντανακλούν βαθύτερα κοινωνικά ρεύματα.
Αυτές οι πολιτικές δεν προέκυψαν στο κενό, αλλά ήταν το αποτέλεσμα ενός εξελισσόμενου πολιτικού και κοινωνικού τοπίου το οποίο ομαλοποίησε ακροδεξιές ιδεολογίες και κινήματα. Αυτή η κανονικοποίηση, με τη σειρά της, οδήγησε σε αύξηση της ακροδεξιάς δημοτικότητας, αμφισβητώντας την αντίληψη ότι αυτές οι ιδεολογίες αποτελούν απλές πολιτικές εκτροπές.
Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις: Η φιλελεύθερη ολιγαρχία σε κρίση
Τέσσερα χρόνια μετά, οι επιπτώσεις της επίθεσης στο Καπιτώλιο είναι εμφανείς στη συνεχή εδραίωση των ακροδεξιών ιδεολογιών στην αμερικανική κοινωνία.
Η σημαντική εκλογική βάση του Τραμπ στις εν εξελίξει προκριματικές εκλογές, παρά την ευρεία κριτική στις πολιτικές του και τις νομικές προκλήσεις, σηματοδοτεί μια ανησυχητική τάση αποδοχής, αν όχι υποστήριξης, των ακραίων απόψεων της Δεξιάς.
Το φαινόμενο αυτό δεν είναι απομονωμένο στις ΗΠΑ – παρόμοια μακροχρόνια πρότυπα φιλελεύθερης ολίσθησης και ανόδου των εθνικιστικών, φασιστικών και ναζιστικών αισθημάτων παρατηρούνται σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως για παράδειγμα η πρόσφατη ακροδεξιά εξέγερση στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τον συνεχιζόμενο πόλεμο της Δύσης κατά των μεταναστών και των προσφύγων, το σφίξιμο των συνόρων και τη συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, με την αδιάλλακτη υποστήριξη της Δύσης προς το Ισραήλ παρά τις συντριπτικές απώλειες αμάχων στη Γάζα, μεταξύ των οποίων και πολλά παιδιά.
Οι εξελίξεις αυτές υπογραμμίζουν μια κρίση της δυτικής φιλελεύθερης ολιγαρχίας, η οποία απαιτεί την επανεκτίμηση των παραδοσιακών πολιτικών δομών και ιδεολογιών.
Η αποφασιστική στιγμή: Πρόσκληση για ριζοσπαστική φαντασία
Καθώς αντιμετωπίζουμε αυτές τις συνεχιζόμενες προκλήσεις, βρισκόμαστε σε μια αποφασιστική συγκυρία που απαιτεί την ενεργοποίηση της ριζοσπαστικής φαντασίας.
Αυτή η κρίσιμη στιγμή παρουσιάζει μια επιλογή μεταξύ της φιλελεύθερης ολιγαρχίας και της τεχνικής κυριαρχίας της φύσης που εκπροσωπούν το κράτος και ο καπιταλισμός ή των χειραφετητικών κοινωνικών κινημάτων του παρελθόντος και του παρόντος – αυτών που αγωνίζονται για αυτονομία, αυτοδιοίκηση και άμεση δημοκρατία. Με αυτή την έννοια, πρόκειται για μια επιλογή μεταξύ αυτονομίας ή βαρβαρότητας.
Η επίθεση στο Καπιτώλιο, αν και αρχικά σοκαριστική, ήταν μια εκδήλωση βαθύτερων ρωγμών στον ιστό της φιλελεύθερης ολιγαρχίας των ΗΠΑ.
Τα πρόσφατα εκλογικά κέρδη του Τραμπ σηματοδοτούν ότι αυτές οι βαθιές ρωγμές δεν πρόκειται να εξαφανιστούν σύντομα, ανεξάρτητα από το εκλογικό αποτέλεσμα.
Μια κοινωνικο-ιστορική κατανόηση αυτών των γεγονότων αναγνωρίζει τις ρίζες τους σε ευρύτερες κοινωνικές δυναμικές του παρελθόντος και του παρόντος, πέρα από τους προέδρους και τα κράτη που συμβάλλουν στη νομιμοποίησή τους και στην εκδήλωσή τους.
Το συμπέρασμα, βέβαια, είναι ότι οι διαμαρτυρίες, οι απεργίες, οι πολιτικές εκστρατείες και οι αναφορές δεν αρκούν από μόνες τους για να αντιμετωπιστούν η ακροδεξιά και οι αδυναμίες της φιλελεύθερης ολιγαρχίας: τα κράτη, οι πρόεδροι, οι πρωθυπουργοί και όλες οι μορφές αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας πρέπει να εγκαταλειφθούν.
Αυτή η προοπτική δεν είναι μόνο ζωτικής σημασίας για την ανάλυση των γεγονότων του παρελθόντος και του παρόντος, αλλά και για τη διαμόρφωση ενός μέλλοντος που ευθυγραμμίζεται με το αυτόνομο πρόταγμα της γνήσιας άμεσης δημοκρατίας.