Ο νόμος των Ζαπατίστας: παρουσίαση των νόμων που θέσπισε ο EZLN

0

Στις 16 Φεβρουαρίου του 1996, οι Ζαπατίστας και η κυβέρνηση του Μεξικού υπέγραψαν για πρώτη φορά ένα πακέτο συμφωνιών ως αποτέλεσμα του Διαλόγου του Σαν Αντρές: 40 σελίδες με εθνικές μεταρρυθμίσεις που κατοχύρωναν τα Δικαιώματα των Ιθαγενών και της Κουλτούρας τους. Όμως, ο κομαντάντε David προειδοποιούσε: «Αυτή δεν είναι παρά μια μικρή συμφωνία στα χαρτιά. Δεν θα πέσουμε στην παγίδα να τη θεωρήσουμε ως μία συνθήκη ειρήνης…» Και αυτό μας αποδεικνύει ο αγώνας τους για αυτονομία που συνεχίζεται ως σήμερα… Παρακάτω παρουσιάζουμε κάποια σημαντικά κομμάτια των νόμων και των κανόνων τους, μέρος μιας διαρκούς αυτοθέσμισης που τους κρατά ζωντανούς εδώ και 26 χρόνια.

Του Alex Kostantopoulos

Στους αυτόνομους δήμους των Ζαπατίστας, οι νόμοι που περνούν από το Συμβούλιο Διακυβέρνησης δεν επιβάλλονται από την αστυνομία ή κάποιο δικαστικό σύστημα, αλλά με έναν τρόπο ώστε να αντιμετωπίζονται οι παραβάτες ως μέλη της κοινότητας. Η δικαιοσύνη παρέχεται από τις Αρχές των Ζαπατίστας. Επιλύουν ζητήματα μεταξύ των μελών της κοινότητας αλλά και μεταξύ των Ζαπατίστας και των μη-Ζαπατίστας.

Αν κάποιος διαπράξει μια αδικία, ανάλογα με τη σημαντικότητά της, την πρώτη φορά δίνεται μία προειδοποίηση, τη δεύτερη φορά επιβάλλεται κοινωνική εργασία. Εάν ο δράστης επαναλάβει το αδίκημα, τότε αυτός/-ή οδηγείται στο Συμβούλιο της Δίκαιης Διακυβέρνησης.

Συνήθως, καλείται η Συνέλευση της Κοινότητας, προκειμένου να αναζητήσει την καλύτερη δυνατή λύση και να φτάσει σε μία δίκαιη απόφαση. Ψάχνει μια ειρηνική λύση, με την πεποίθηση ότι τα προβλήματα δεν επιλύονται με βία. Επιδιώκει να βρει κοινό έδαφος μεταξύ των εμπλεκομένων με στόχο την αμοιβαία συγχώρεση.

Οι Ζαπατίστας απαγορεύουν τη χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ. Σε περίπτωση χρήσης, που προηγείται προειδοποίησης, μπορεί να υπάρξει φυλάκιση δώδεκα ωρών. Σε περίπτωση κλοπής, αν δεν υπάρχει μεγάλη ζημιά, τα κλεμμένα αγαθά απλώς επιστρέφονται. Εάν υπάρχει μεγάλη ζημιά, θα πρέπει να καλυφθεί. Σε περίπτωση δολοφονίας, ο καταδικασμένος θα πρέπει να φροντίσει την οικογένεια του θύματος, η οποία από τότε και στο εξής μοιράζεται την κληρονομιά του.

Δεν υπάρχει χρηματική εξαγορά της ποινής για σοβαρά εγκλήματα όπως η κλοπή, ο φόνος, ο βιασμός και η εκβίαση. Η προτιμώμενη τιμωρία είναι συνήθως υπηρεσία προς όφελος της κοινότητας. Η φυλάκιση δεν χρησιμοποιείται ως τιμωρία και είναι προσωρινή μόνο μέχρις ότου γίνει η εξέταση του θέματος και εκδοθεί η τιμωρία. Η βαρύτερη τιμωρία είναι να «εξοστρακιστεί» ο δράστης από την κοινότητα και το κίνημα.

Το σύστημα νομικής δικαιοσύνης τους είναι μετασχηματιστικό και όχι τιμωρητικό. Ο κύριος στόχος είναι να αποφευχθεί το έγκλημα και να διορθωθούν οι εγκληματίες. Σε σύγκριση με τα δυτικά δικαστικά συστήματα, το σύστημα των Ζαπατίστας φαίνεται να είναι πιο ανθρώπινο και πιο αποτελεσματικό.

Κατά τη διάρκεια του αγώνα τους εναντίον της καταπιεστικής κυβέρνησης και των εθνικών και ξένων εκμεταλλευτών, ο EZLN πέρασε νόμους προκειμένου να διασφαλίσει κάποια σταθερότητα στις ελεγχόμενες από αυτόν περιοχές:

Ι: Οι πολιτικές αρχές εκλέγονται δημοκρατικά.

ΙΙ: Ο νόμος των Ζαπατίστας αποσαφηνίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των πολιτικών αρχών, των στρατιωτικών αρχών, των ηγετών και των αξιωματούχων τού επαναστατικού στρατού, και των πολιτών με έναν πολύ κατανοητό και αποτελεσματικό τρόπο. Πρέπει να σημειωθεί πως ο ίδιος νόμος δηλώνει ότι οι επαναστάτες στρατιώτες και ο λαός πρέπει να βοηθούν ο ένας τον άλλον με οποιοδήποτε δυνατό τρόπο. Οι Ζαπατίστας πιστεύουν στην απόλυτη ισότητα μεταξύ αντρών και γυναικών. Οι Ζαπατίστα γυναίκες έχουν ισότιμο δικαίωμα να απασχολούν θέσεις ηγεσίας και να κατέχουν υψηλούς στρατιωτικούς βαθμούς στις ένοπλες δυνάμεις, κάτι το οποίο είναι ασυνήθιστο στις δυτικές κοινωνίες δεδομένου ότι οι θέσεις αυτές είναι ανδροκρατούμενες.

ΙΙΙ: Σύμφωνα με τον νόμο των Ζαπατίστας, η γη επιστρέφεται σε εκείνους που τη δουλεύουν. Οι Ζαπατίστας έχουν δημιουργήσει νόμους προκειμένου να εξασφαλίσουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας ανάμεσα στους εργαζόμενους. Οι εργαζόμενοι δεν θεωρούνται «φθηνό εργατικό δυναμικό».

ΙV: Όσον αφορά τον νόμο δικαιοσύνης των Ζαπατίστας, απελευθερώνονται όλοι οι κρατούμενοι. Υπάρχει μια εξαίρεση εκείνων που είναι ένοχοι για δολοφονία, βιασμό και διακίνηση ναρκωτικών. Η προτιμώμενη τιμωρία είναι συνήθως υπηρεσία προς όφελος της κοινότητας, η οποία αποδεικνύει ότι αντιμετωπίζουν τον παραβάτη ως παραγωγικό μέλος της κοινωνίας και όχι ως απόβλητο που πρέπει να «εξοστρακιστεί». Η φυλάκιση δεν χρησιμοποιείται ως τιμωρία και είναι προσωρινή μόνο μέχρις ότου γίνει η εξέταση του θέματος και εκδοθεί τιμωρία.

V: Ο EZLN μέσω των εγκριθέντων νόμων θέλει, επίσης, να εξασφαλίσει καλές συνθήκες διαβίωσης για όλους τους πολίτες που ζουν στα υπό τον έλεγχό του εδάφη. Ο στρατός του EZLN ήθελε να εξασφαλίσει αξιοπρεπή στέγαση για όλες τις οικογένειες. Ως εκ τούτου, στις αστικές ζώνες που ελέγχονταν από αυτόν, θέσπισαν έναν νόμο σχετικά με αυτό το θέμα. Όσον αφορά τα εγκαταλελειμμένα παιδιά, οι γειτονικές οικογένειες είναι υποχρεωμένες να τα φροντίσουν και να τα προστατεύσουν -υπό τον έλεγχο του EZLN- πριν στραφούν προς τις πολιτικές αρχές.

VI: Υπάρχει ο φόρος πολέμου και ένας νόμος περί αυτού που ισχύει για όλες τις ζώνες που ελέγχονται από τον EZLN. Δεν είναι υποχρεωτικός για τους πολίτες που ζουν με δικούς τους πόρους, χωρίς να εκμεταλλεύονται απολύτως καμία εργασία και χωρίς να επωφελούνται από τον λαό. Ο νόμος περί φόρου πολέμου είναι υποχρεωτικός για όσους ζουν μέσω εκμετάλλευσης, μέσω εξαναγκασμού ή που αποκομίζουν πλεονέκτηματα έναντι των δραστηριοτήτων άλλων ανθρώπων. Αυτοί οι μικροί, μεσαίοι και μεγάλοι καπιταλιστές της υπαίθρου και της πόλης υποχρεούνται να τηρούν αυτόν τον νόμο δίχως εξαιρέσεις. Για αυτούς, ο φόρος πολέμου μπορεί να ποικίλει ανάλογα με τον πλούτο τους, μεταξύ 7-20% του μηνιαίου εισοδήματός τους.


Μετάφραση: Σπύρος Γαρουνιάτης
Διαθέσιμο στην Αγγλική: http://trise.org/2019/12/18/the-law-of-the-zapatista-a-presentation-about-the-laws-passed-by-ezln/

Αφήστε ένα σχόλιο

15 + six =