Ο Οτσαλάν και η Τουρκία ζητάνε διάλυση του PKK, το PKK συμφωνεί σε αφοπλισμό. Κείμενο: Blade Runner [με τροποποιήσεις στα αγλλικά δημοσιεύεται στο freedomnews].
Σε μια ιστορική δήλωση, ο φυλακισμένος ιδρυτής του PKK, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, κάλεσε σε αφοπλισμό και διάλυση της οργάνωσης—μια εξέλιξη που θα μπορούσε να σηματοδοτήσει τη μεγαλύτερη στροφή στον κουρδικό αγώνα των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών.
Σε απάντηση, η ηγεσία του PKK ανακοίνωσε άμεση εκεχειρία, χαρακτηρίζοντας τη δήλωση του Οτσαλάν ως την αρχή μιας «νέας ιστορικής διαδικασίας». Ωστόσο, έθεσε ως όρο για την πλήρη διάλυση της οργάνωσης την απελευθέρωση του Οτσαλάν, ώστε να επιβλέψει ο ίδιος τη διαδικασία.
Αν η Τουρκία αποδεχθεί αυτόν τον όρο, θα μπορούσε να ανοίξει ο δρόμος για τον τερματισμό μιας σύγκρουσης που έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 40.000 ανθρώπους.
Η στάση της Τουρκίας και το ζήτημα της κουρδικής αυτονομίας
Η τουρκική κυβέρνηση απορρίπτει εδώ και καιρό προτάσεις για εκεχειρία, απαιτώντας τον μονομερή αφοπλισμό του PKK. Ο Ερντογάν δήλωσε ότι η πρόσφατη έκκληση του Οτσαλάν επιβεβαιώνει την πάγια θέση της Άγκυρας για άνευ όρων διάλυση του PKK, αλλά ξεκαθάρισε πως δεν προτίθεται να ξεκινήσει νέες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Τον Οκτώβριο, υπήρξαν αναφορές ότι ο Οτσαλάν θα μπορούσε ενδεχομένως να αποφυλακιστεί με αναστολή, υπό τον όρο της πλήρους διάλυσης της οργάνωσης, συμπεριλαμβανομένων των ένοπλων ομάδων που δρουν στη Συρία και το Ιράκ.
Ο Οτσαλάν είχε απευθύνει παρόμοια έκκληση για αφοπλισμό το 2013, στο πλαίσιο ειρηνευτικών συνομιλιών με την τουρκική κυβέρνηση. Αυτές οδήγησαν σε εκεχειρία που κράτησε μέχρι τον Ιούλιο του 2015, όταν η κατάρρευσή της προκάλεσε νέο κύκλο αιματηρών συγκρούσεων στην Τουρκία, το βόρειο Ιράκ και τη Συρία.
Η τουρκική κυβέρνηση χαρακτηρίζει τις πρόσφατες δηλώσεις ως ιστορική ευκαιρία για τον τερματισμό της σύγκρουσης, αλλά παράλληλα επιδιώκει στρατηγικά οφέλη. Στο παρασκήνιο, εντείνονται διπλωματικές κινήσεις που περιλαμβάνουν προτάσεις για την αποφυλάκιση του Οτσαλάν, ενώ η Άγκυρα ανακοίνωσε επενδυτικό σχέδιο 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις κουρδικές περιοχές της Τουρκίας.
Η τουρκική ηγεσία επιδιώκει εσωτερική σταθερότητα, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής ενίσχυσης της περιφερειακής της επιρροής. Παράλληλα, συζητείται συνταγματική αναθεώρηση που θα απαιτούσε την πολιτική υποστήριξη κουρδικών παραγόντων, ώστε να διασφαλιστεί η ενδεχόμενη παραμονή του Ερντογάν στην εξουσία μετά τη λήξη της τρέχουσας θητείας του.
Σύντομο ιστορικό του κουρδικού αγώνα
Οι Κούρδοι, ένας λαός 30-45 εκατομμυρίων, ζουν από τη νεολιθική εποχή διασκορπισμένοι στην Τουρκία, το Ιράν, το Ιράκ και τη Συρία. Στην Τουρκία, υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε 12-17 εκατομμύρια, αποτελώντας περίπου το 15-20% του πληθυσμού της χώρας.
Το PKK ιδρύθηκε το 1978 και ξεκίνησε ένοπλο αγώνα το 1984, διεκδικώντας κουρδική αυτονομία. Η Τουρκία απάντησε με σκληρή στρατιωτική καταστολή. Τη δεκαετία του 1990, το κίνημα συνδύασε την ένοπλη δράση με πολιτική στρατηγική. Η σύλληψη και φυλάκιση του Οτσαλάν το 1999 σηματοδότησε μια νέα φάση, με περιστασιακές ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις που δεν κατέληξαν ποτέ σε μόνιμη λύση.
Το PKK παραμένει χαρακτηρισμένο ως τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, τις ΗΠΑ, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η αστυνομία πραγματοποίησε επιδρομή στο Κουρδικό Κέντρο του Βόρειου Λονδίνου τον περασμένο Νοέμβριο, στην 46η επέτειο από την ίδρυση της οργάνωσης.
Περιφερειακές επιπτώσεις και το μέλλον του κουρδικού αγώνα
Στη Συρία, η κατάσταση παραμένει ρευστή, καθώς διάφοροι περιφερειακοί παράγοντες επανεξετάζουν τις στρατηγικές τους υπό το φως των τελευταίων εξελίξεων.
Η Ροζάβα αντιμετωπίζει υπαρξιακή απειλή από τις επιθέσεις τζιχαντιστικών παραστρατιωτικών ομάδων που υποστηρίζονται από την Τουρκία. Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) καλούνται να επιλέξουν μεταξύ ενσωμάτωσης σε ένα νέο ισλαμικό συριακό κράτος ή συνέχισης της αντίστασης υπό τουρκική στρατιωτική πίεση. [https://youtu.be/nAxdPWRi_SQ?
Μέσα στο PKK, η επιρροή του Οτσαλάν έχει μειωθεί, καθώς στρατιωτικοί ηγέτες έχουν αποκτήσει με τα χρόνια μεγαλύτερη αυτονομία. Το αν ο αφοπλισμός θα φέρει πραγματική πολιτική αυτοδιάθεση ή θα αποτελέσει ακόμη ένα επεισόδιο καταστολής από το τουρκικό κράτος, παραμένει αβέβαιο.
