Κείμενο της Gully Bujak από τους Co-operation Hull. Αυτό το άρθρο πρωτοεμφανίστηκε στο χειμερινό τεύχος 2023-’24 του Freedom Anarchist Journal.
Οι κάτοικοι του Χαλ είναι ειλικρινείς, χιουμορίστες και χωρίς αυταπάτες, και η πόλη βρίσκεται εντός ενός λεκανοπεδίου αλλά και στο χείλος της κρίσης. Είμαστε η δεύτερη πιο ευάλωτη πόλη της χώρας σε πλημμύρες μετά το Λονδίνο, οι γειτονιές μας βιώνουν τις χειρότερες επιπτώσεις της φτώχειας και της ακρίβειας στα καύσιμα και κατατάσσονται σταθερά στις χαμηλότερες θέσεις όσον αφορά την προσέλευση των ψηφοφόρων στις εκλογές. Οι άνθρωποι εδώ ξέρουν τι συμβαίνει πιο καλά από τους περισσότερους. Έτσι, την άνοιξη του 2023, μετακόμισα εδώ μαζί με άλλους τρεις για να ξεκινήσουμε ένα πείραμα για το τι είναι δυνατό, το οποίο ονομάζεται Cooperation Hull.
Εμπνευσμένοι-ες από το Cooperation Jackson, τη Ροζάβα και πολλά άλλα εγχειρήματα και αξιοποιώντας τις εμπειρίες μας από το Extinction Rebellion, είμαστε σε μια αποστολή να δημιουργήσουμε νέες δημοκρατικές δομές και να αντικαταστήσουμε τις σημερινές απαρχαιωμένες πολιτικές με νέες οικονομικές δομές που δίνουν προτεραιότητα στην ισότητα και την υγεία του πλανήτη πάνω από το κέρδος. Και έχουμε ανταλλάξει τις συλλήψεις με τις συνελεύσεις για να φτάσουμε έως εκεί.
Πιστεύουμε ότι οι απλοί άνθρωποι που διεκδικούν ξανά την εξουσία στη λήψη αποφάσεων είναι το κλειδί για μία γενικευμένη δράση και η σπίθα που θα πυροδοτήσει μία αλλαγή που θα αντέξει στον χρόνο.
Οραματιζόμαστε ένα δίκτυο αυτόνομων λαϊκών συνελεύσεων που θα καλύπτουν τις Βρετανικές Νήσους, ανοιχτές σε όλες-ους, αλλά με γνώμονα θεμελιώδεις ιδέες όπως η ισότητα, η αλληλεγγύη και το καθήκον απέναντι στους ανθρώπους επτά γενεές από τώρα*, που θα λαμβάνουν τοπικές αποφάσεις για τους ίδιους και περιφερειακές ή εθνικές αποφάσεις συλλογικά μέσω υπόλογων και ανακλητών εκπροσώπων.
Οι πρώτοι καταλύτες αυτού του σχεδίου συναντήθηκαν κατά τη διάρκεια της ακμής του Extinction Rebellion (XR) και, μεταξύ μας, έχουμε συλληφθεί περισσότερες από 50 φορές από το 2018. Εκτιμούμε τις άμεσες δράσεις, αλλά πλέον αναγνωρίζουμε ότι πρέπει να είναι ένα εργαλείο μεταξύ πολλών, ένα στοιχείο ενός ολοκληρωμένου κινήματος για αλλαγή.
Φαίνεται όλο και πιο εξωπραγματικό να ελπίζουμε ότι οποιοδήποτε από τα διψασμένα για εξουσία πολιτικά κόμματα θα επιτρέψουν τη θέσμιση συνελεύσεων πολιτών με ουσιαστικό τρόπο, σε ουσιαστικό χρονικό πλαίσιο (το πιο ριζοσπαστικό αίτημα του XR). Και, καθώς περνά ο καιρός και οι πυρκαγιές μαίνονται, οι καλλιέργειες καταστρέφονται και οι λέμβοι βυθίζονται λίγο πιο πέρα από τις ακτές μας, έχουμε επίσης αμφισβητήσει την κλίμακα του αντίκτυπου που θα είχαν αυτού του είδους οι παραχωρήσεις. Η κυβέρνηση προσκαλεί 200 “δημογραφικά αντιπροσωπευτικά” άτομα σε ένα δωμάτιο… Τι γίνεται με όλους τους άλλους όμως;
Το XR έδειξε σε χιλιάδες κυνικούς άσχετους σαν κι εμένα τη δύναμη των απλών ανθρώπων που κάνουν εξαιρετικά πράγματα, και είμαι ευγνώμων στο Just Stop Oil που συνεχίζει να είναι ασυμβίβαστο στην τακτική του. Αλλά μετά από χρόνια δοκιμών της θεωρίας της αλλαγής με βάση τις συλλήψεις και, τελικά, την αποτυχία επίτευξης των αιτημάτων μας, καθώς και την αδιανόητη απουσία του 3,5% του πληθυσμού στο να σταθεί δίπλα μας**, είδαμε την ανάγκη για μια πιο μακροπρόθεσμη στρατηγική, μια προσέγγιση με πολιτειακή σκέψη που να υπολογίζει την πολυπλοκότητα των προβλημάτων και ένα σχέδιο για την εμπλοκή όλης της κοινωνίας.
Ενεργοποίηση όλης της κοινωνίας
Αναγκαστήκαμε να αντιμετωπίσουμε το πόσο πολύ έχουν χάσει τον στόχο τους κάποιοι από τους ανθρώπους εδώ γύρω με τα λεγόμενα των αριστεριστών. Ανθρώπους που είδαν τον μισθό τους να συρρικνώνεται, την τιμή του ψωμιού να ανεβαίνει στα ύψη, τα κοινοτικά κέντρα, τις βιβλιοθήκες και τις παμπ τους να κλείνουν οριστικά. Ανθρώπους που ψήφισαν υπέρ του Brexit και οι οποίοι ζουν στον ίδιο δρόμο εδώ και 50 χρόνια και τα τελευταία 15 χρόνια είδαν τις γλώσσες, τα καταστήματα και την κουλτούρα να αλλάζουν ριζικά γύρω τους χωρίς αυτούς.
Έχουμε αντισταθεί σε ετικέτες όπως “οικολογικός σοσιαλισμός”, “κομμουνισμός” ή “σοσιαλισμός” που, χωρίς μια επίπονα προσεκτική προσέγγιση και χωρίς μια προσπάθεια να “πιάσουμε τις έννοιες από την αρχή”, θα αποξένωναν πολλούς από τους ανθρώπους που προσπαθούμε να προσεγγίσουμε. Οι περισσότεροι άνθρωποι, ειδικά κατά τη διάρκεια της αυτής της ατελείωτης κρίσης του κόστους ζωής, μπορούν να καταλάβουν το νόημα της προτεραιότητας της δικαιοσύνης έναντι του -ατελείωτου- κέρδους, χωρίς να αναφέρουν τον κομμουνισμό ή τον καπιταλισμό. Και παρ’ όλο που έχω γνωρίσει ανθρώπους με όλων των ειδών τις πολιτικές απόψεις, δεν έχω συναντήσει ακόμη ούτε έναν άνθρωπο που να έχει απαντήσει στην ερώτηση “Εμπιστεύεστε τους πολιτικούς;” με κάτι άλλο εκτός από ένα σαρδόνιο και ηχηρό “όχι”.
Φυσικά, με την υλοποίηση της Συνέλευσης και τη λύση των προβλημάτων μέσω αυτής, τα πράγματα θα γίνουν πιο λεπτομερή και η τεκμηριωμένη συζήτηση μπορεί, με τον καιρό, να απαιτήσει ιδεολογική βάση. Το θέμα δεν είναι να έχουμε μια σωστή απάντηση και να χτυπάμε όλους τους άλλους στο κεφάλι με αυτή, αλλά να προσεγγίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους και να ξαναμάθουμε την ξεχασμένη δεξιότητα της συζήτησης, τη χαμένη πράξη της συμμετοχής και την -τέχνη του πολίτη- να ακούει και να ακούγεται. Το να θυμηθούμε τη δημοκρατία θα χρειαστεί εξάσκηση, έχουμε μείνει πολύ πίσω.
Η πρακτική
Αν και η πρακτική της δημοκρατίας έχει χαθεί, το ένστικτο παραμένει. Το μόλις 23% συμμετοχής των ψηφοφόρων (13% σε ορισμένα μέρη) θα μπορούσε να υποδηλώνει έλλειψη ενδιαφέροντος, αλλά οι συζητήσεις στον δρόμο αποκαλύπτουν κάτι διαφορετικό. Ο George, βετεράνος, δεν μπαίνει στον κόπο να ψηφίσει, αλλά έχει πολλές ιστορίες για την τοπική διαφθορά, ιδέες για το τι θα έκανε αν ήταν πρωθυπουργός, και κάνει μια πειστική υπόθεση για να βάλει απλώς τους ανθρώπους να καθίσουν έξω από την Downing Street “μέχρι να διαπραγματευτούν και να βγει μια άκρη”. Η Helen ψήφιζε σε όλη της τη ζωή, αλλά τώρα πιστεύει ότι είναι μάταιο, αφού αισθάνθηκε ότι “την κρέμασαν” όταν η ηλικία συνταξιοδότησής της αυξήθηκε χωρίς προειδοποίηση ή υποστήριξη. Για πολλούς ανθρώπους, υπάρχει το αίσθημα ότι η πολιτική είναι κάτι που μας ασκείται και φαίνεται μάταιο να προσπαθούμε να συμμετέχουμε.
Στο σύντομο χρονικό διάστημα που είμαστε εδώ, είδαμε αρνητές της κλιματικής αλλαγής να διακόπτουν ένα εργαστήρι για την κλιματική επιστήμη, μια αντιπαράθεση μεταξύ ενός νεαρού τρανς ατόμου και κάποιου που ήταν πεπεισμένος ότι τα παιδιά χειραγωγούνται για να κάνουν φυλομετάβαση, έναν παθιασμένο οπαδό του Τραμπ να μιλά για ρατσισμό με έναν μαύρο, και αμέτρητους ανθρώπους στο δρόμο να μας λένε ότι η αιτία του [εισάγετε οποίο θέμα θέλετε] είναι οι “πάρα πολλοί άνθρωποι που έρχονται εδώ”. Αυτές δεν είναι εύκολες στιγμές για να διαχειριστούμε, και δεν έχουμε σε καμία περίπτωση τελειοποιήσει τις πρακτικές προσέγγισης. Αλλά στις παραπάνω περιπτώσεις, η συζήτηση επιτράπηκε να συνεχιστεί, και όλα τα μέρη παρέμειναν για να τη δουν μέχρι τέλους. Αυτή είναι η αρχή της πρακτικής.
Θέτουμε τα θεμέλια για να υλοποιηθεί η σοφία του λαού στις συνελεύσεις – όπου όλοι οι συμμετέχοντες είναι υπόλογοι σε ένα σύνολο βασικών κανόνων που συμφωνήθηκαν στην αρχή, πράγμα που σημαίνει ότι όλες οι απόψεις είναι ευπρόσδεκτες, αλλά όλες οι συμπεριφορές και η γλώσσα δεν είναι (συμφωνούμε να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον, τον συντονιστή και τη διαδικασία, να εστιάζουμε στο “θέμα και όχι στο πρόσωπο”, να κάνουμε τις συνεισφορές μας εποικοδομητικές και χρήσιμες ακόμη και σε περίπτωση διαφωνίας, μεταξύ άλλων). Θέτουμε τις βάσεις για το εφικτό: συλλογική λήψη αποφάσεων στις κοινότητές μας για τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας.
Τι είναι εφικτό
Από τον Απρίλιο, η βασική οργανωτική ομάδα της Cooperation Hull έχει πολλαπλασιαστεί ενθαρρυντικά. Συντονίζουμε 5 συνελεύσεις γειτονιάς (συνελεύσεις πολιτών βάσει ταχυδρομικού κώδικα) και έχουμε κάνει εκατοντάδες συζητήσεις σπίτι-σπίτι και στον δρόμο. Στοχεύουμε σε 2 συνελεύσεις γειτονιάς ανά ταχυδρομικό κώδικα από το HU1 έως το HU9, με στόχο την έναρξη της Λαϊκής Συνέλευσης του Χαλ*** την επόμενη άνοιξη, μια διαδικασία διαβούλευσης σε όλη την πόλη που θα μπορεί να ανταποκριθεί και να βασιστεί σε όσα προέκυψαν από τις συνελεύσεις γειτονιάς, να επικυρώσει μια συνεχιζόμενη στρατηγική για το Χαλ, να υποστηρίξει πρωτοβουλίες σύμφωνες με αυτή τη στρατηγική, να συζητήσει μεγάλα θέματα όπως οι πλημμύρες ή οι τιμές των τροφίμων και που, κυρίως, μπορεί να παραμείνει πιστή στη πορεία. Σύμφωνα με τα λόγια του ιδρυτή της Cooperation Jackson, Kali Akuno, η συνέλευση των κατοίκων του Hull πρέπει να γίνει “θεσμός”, “μια συνεχής διαδικασία και μια μόνιμη βάση εξουσίας”.
Με τον καιρό, η Λαϊκή Συνέλευση του Hull πρέπει να γίνει αυτοοργανωμένη. Για να φτάσουμε εκεί, το έργο μας βασίζεται σε πέντε πυλώνες: Δημοκρατία, οικονομία, εκπαίδευση, οικολογία και δράση. Οι λαϊκές συνελεύσεις είναι το πρωταρχικό στοιχείο, αλλά αυτό δεν φτάνει από μόνο του. Χρειάζεται επίσης να εδραιώσουμε μια τοπική αλληλέγγυα οικονομία που θα μπορεί να περιλαμβάνει ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, να αναπτύξουμε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα διδασκαλίας του ενός με την άλλη που θα μπορούν να διαδώσουν βασικές γνώσεις για τη διαβίωση στις επόμενες δεκαετίες, να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση της ανθρωπότητας στην ευρύτερη οικολογία και να προετοιμάσουμε τις κοινότητές μας να προβούν σε δράσεις πολιτικής ανυπακοής, αν χρειαστεί, για να προστατεύσουμε τις ιδέες μας από τις διάφορες παρεμβάσεις.
Στο Χαλ, οι πρωτοβουλίες οργάνωσης από τα κάτω αφθονούν. Η οργάνωση We Are Not Takeaway μαζεύει και παραδίδει τρόφιμα που έχουν πεταχτεί. Η Timebank και η Library of Stuff βοηθούν τους ανθρώπους να είναι λιγότερο εξαρτημένοι από τα χρήματα (και τα πράγματα). Όλα αυτά και πολλά άλλα ήδη ανθίζουν: μια εκκολαπτόμενη αλληλέγγυα οικονομία. Βλέπουμε τον ρόλο μας ως τη σύνδεση αυτών των ομάδων με τη θέληση του κόσμου, διαμορφώνοντας μια συνεκτική στρατηγική και μια εναλλακτική βάση εξουσίας. Οι δεξιότητες και οι πόροι εντός των οργανώσεων μπορούν να βοηθήσουν στην υλοποίηση των αποφάσεων της συνέλευσης, και η συνέλευση μπορεί να αυξήσει την εμβέλεια και την ικανότητα των οργανώσεων.
Κάτι που ακούμε συχνά με το που φτάνουμε σε κάποιο σπίτι είναι: «Τέλεια, δεν θα λειτουργήσει όμως ποτέ».
Γνωρίζουμε ότι οι απογοητευμένοι κάτοικοι του Hull θα χρειαστούν κάποια πειθώ, και αυτό δεν είναι κακό. Αλλά εναπόκειται σε όλους μας να αποδείξουμε ο ένας στον άλλον ότι μπορεί. Ότι εμείς, οι άνθρωποι, είμαστε ικανοί για αλλαγή και ότι αξίζουμε την προσπάθεια. Εναπόκειται σε όλους μας να ρίξουμε μια καλή και σκληρή ματιά στο τι είναι δυνατό (και ναι, είναι βέβαιο ότι θα είναι δύσκολο), να πάρουμε χρήσιμες ιδέες και να τις δοκιμάσουμε, να κάνουμε λάθος και να συνεχίσουμε, και να σπρώξουμε τα όποια παράθυρα της δυνατότητας αυτής να ανοίξουν τόσο διάπλατα ώστε να μην ξανακλείσουν ποτέ.
————————-
* Μια αρχή δανεισμένη από τη φιλοσοφία των Ιροκέζων ή Ιροκουά (Iroquois)
** Μια αναφορά στον ισχυρισμό του XR ότι αν το 3,5% του κόσμου συμπορευτεί ενεργά για να δημιουργήσει την αλλαγή, τότε η επιτυχία θα ακολουθήσει.
*** Δεν πρέπει να συγχέεται με την ομάδα κατά των περικοπών που οργανώνει μερικές φορές πορείες στο Λονδίνο
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
