Οι αγρότες ξεσηκώνονται μπροστά στην κρίση της παγκοσμιοποιημένης γεωργίας

0

Ο Angelo di Mambro συζητά με την αγροτική κοινωνιολόγο Natalia Mamonova για τις κινητοποιήσεις των αγροτών. Η Mamonova είναι ουκρανίδα κοινωνιολόγος, αντικαπιταλίστρια και αντιφασίστρια (έχει κάνει μελέτη για την άκρα δεξιά). Αρθρογραφεί σε σημαντικούς οικολογικούς ιστότοπους, όπως το resilience.org για τον πόλεμο, τη σχέση του με τη γεωργία κ.ά.

Τα τρακτέρ που μπλοκάρουν τους δρόμους της Ευρώπης αντικατοπτρίζουν τις δυσκολίες των καλλιεργητών που αντιμετωπίζουν τις αντιφάσεις του τρέχοντος συστήματος παραγωγής και κατανάλωσης τροφίμων, είπε σε συνέντευξή της στο Euractiv η αγροτική πολιτική κοινωνιολόγος Natalia Mamonova.

Από τον Νοέμβριο, οι αγρότες έχουν βγει στους δρόμους σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Κύματα διαδηλώσεων έχουν γεμίσει τους δρόμους της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας και διασχίζουν αυτή τη στιγμή την Ισπανία, το Βέλγιο και την Ιταλία, με τη Γαλλία να αποτελεί το κύριο σημείο όπου πραγματοποιούνται αποκλεισμοί με τρακτέρ.

Ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις τα εθνικά ζητήματα πυροδοτούν τις διαμαρτυρίες, όπως στη Γερμανία με τους φόρους στα καύσιμα και στην Πολωνία με την εισροή γεωργικών προϊόντων από την Ουκρανία, «δεν πρέπει να χάνουμε τη μεγαλύτερη εικόνα, δηλαδή μια συστημική κρίση της γεωργίας», αναφέρει η Mamonova.

Η αγροτική κοινωνιολόγος, στο Νορβηγικό Ινστιτούτο Αγροτικής και Περιφερειακής Έρευνας Ruralis, πιστεύει ότι τόσο στην ευρωπαϊκή ύπαιθρο όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, «οι αγρότες βρίσκονται μεταξύ εκείνων που υποφέρουν περισσότερο από την κρίση του νεοφιλελεύθερου παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού» που εγκλωβίζει τους αγρότες σε έναν φαύλο κύκλο .

Το τρέχον μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης, υποστηρίζει η Ουκρανο-Ολλανδή ερευνήτρια, «ώθησε τους αγρότες να γίνουν καπιταλιστές επιχειρηματίες, οδηγώντας τους να επεκτείνονται συνεχώς και να παράγουν περισσότερα από όσα χρειάζονται για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες της αγοράς, να επενδύουν περισσότερα και, τέλος, να εξαρτώνται από δάνεια».

Στη Γαλλία, για παράδειγμα, τα μέσα επίπεδα χρέους για τα αγροκτήματα ανέρχονται σε 201.000 ευρώ, κοντά στα 450.000 ευρώ για την εκτροφή χοίρων και στα 370.000 ευρώ για τα ζώα, σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία από το 2020.

Αυτός είναι ένας «φαύλος κύκλος», είπε η Mamonova, καθώς «είτε [ο αγρότης] συνεχίζει να παίρνει περισσότερα χρέη, περισσότερα δάνεια, να αγοράζει πιο σύγχρονο εξοπλισμό για να αποκτήσει περισσότερη γη είτε απλώς σβήνει και δεν μπορεί να επιβιώσει».

Χάσματα Ανατολής-Δύσης και διατροφική κυριαρχία

Υπό αυτή τη λογική, η ανάπτυξη της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΓΠ), του προγράμματος επιδοτήσεων της γεωργίας της ΕΕ, «δεν έλαβε υπόψη τις ιδιαιτερότητες των πρώην σοσιαλιστικών κρατών-μελών», είπε η Μαμόνοβα. «Οι αγρότες της Ανατολικής Ευρώπης αισθάνονται ότι τους φέρονται άδικα», συνέχισε, προσθέτοντας ότι αυτό είναι «αρκετά παράδοξο» δεδομένων των πλεονεκτημάτων της στήριξης της ΚΓΠ στις αγροτικές περιοχές.

Η Πράσινη Συμφωνία πρόσθεσε ένα τρίτο επίπεδο αντιληπτής ανισότητας, επειδή η εμβληματική πρωτοβουλία της Επιτροπής της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν «προσπάθησε να εισαγάγει περιβαλλοντικούς στόχους μέσω της ίδιας της λογικής της αγοράς» και «πάλι, είναι συχνό το φαινόμενο οι αγρότες να κουβαλούν το μεγαλύτερο βάρος της οικολογικής μετάβασης».

Η διέξοδος από τον «φαύλο κύκλο» που παγιδεύει τους αγρότες, λέει ο Mamonova, θα πρέπει να εξετάσει την αγρο-οικολογία και τα κινήματα που παλεύουν για επισιτιστική κυριαρχία και βιωσιμότητα.

Η ιδέα, που εισήχθη τη δεκαετία του 1990 από τη διεθνή οργάνωση αγροτών “Via Campesina”, αναφέρεται στη δύναμη των αγροτών να ελέγχουν τι παράγουν και διανέμουν, δίνοντας έμφαση στα τοπικά τρόφιμα και τη βιώσιμη παραγωγή.

Τέτοια κινήματα, υποστηρίζει η Mamonova, «στηρίζονται στις αρχές της αγρο-οικολογίας και μπορεί να αντιπροσωπεύουν μια λύση [στο αδιέξοδο των αγροτών] καθώς προσπαθούν να μην εφαρμόσουν την πράσινη μετάβαση εντός της πράσινης καπιταλιστικής λογικής αλλά να θεσπίσουν ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα».

Όχι στις ακροδεξιές ταμπέλες

Σύμφωνα με τη Mamonova, η οποία ηγήθηκε της έρευνας για τον «Δεξιό λαϊκισμό στην αγροτική Ευρώπη», είναι δύσκολο να δοθεί ένας πολιτικός χαρακτηρισμός στο σημερινό κίνημα των αγροτών. Σίγουρα, είπε, «δεν θα αποκαλούσα τη διαμαρτυρία των αγροτών ως ένα ακροδεξιό κίνημα».

Οι διαμαρτυρίες «πολύ συχνά επιλέγονται και κεφαλαιοποιούνται από την ακροδεξιά», είπε η Mamonova.

Ωστόσο, «οι λαϊκιστές προσφέρουν στους αγρότες λύσεις απλές και ψευδείς. Δεν τους προσφέρουν πραγματικές εναλλακτικές για να γίνουν πιο ανεξάρτητοι, απλώς κατευθύνουν την οργή των αγροτών ενάντια σε νέους εχθρούς, όπως η ελίτ των πολιτών που ζει στις πόλεις ή οι κεντρικές αριστερές κυβερνήσεις», Mamonova κατέληξε στο συμπέρασμα.

Αφήστε ένα σχόλιο

14 − eight =