Από το Τσερνομπίλ στα Εξάρχεια… (Τα Άνθη του Κακού – άνοιξη 1987)

0

Στις 26 Απριλίου του 1986 έλαβε χώρα το πυρηνικό δυστύχημα του Τσερνόμπιλ. Το παρακάτω κείμενο δημοσιεύτηκε την άνοιξη του 1987, στο τεύχος 1 του περιοδικού Τα Άνθη του Κακού, και αναφέρεται στην καταστροφή που σημάδεψε βαθιά την εποχή μας και στις αντιπυρηνικές διαδηλώσεις -παράλληλα με την επονομαζόμενη «ανάπλαση» των Εξαρχείων που βρισκόταν σε εξέλιξη και τότε(!) Μίντια, καταστολή και ο ρόλος της επιστήμης στην τότε κατάσταση έκτακτης ανάγκης:

Οι ίδιοι που μόλυναν ολόκληρη την Ευρώπη και το ένα τρίτο του πλανήτη, οι εξουσιαστές Ανατολής και Δύσης, έχουν το θράσος να απαγορεύουν και να καταστέλλουν τις αντιπυρηνικές εκδηλώσεις.

Στην Ελλάδα η καταστολή των αντιπυρηνικών εκδηλώσεων μετατράπηκε -όχι τυχαία- σε πογκρόμ ενάντια στους αναρχικούς και τα Εξάρχεια. Οι αναρχικοί έπρεπε να φιμωθούν γιατί ήσαν οι μόνοι που μπορούσαν να αρθρώσουν ένα συνολικό και ουσιαστικό λόγο σχετικά με το ατύχημα στο Τσερνομπίλ. Οι αναρχικοί έπρεπε να φιμωθούν γιατί είναι οι μόνοι που έχουν ταχθεί εναντίον της οικονομικής ανάπτυξης επειδή ακριβώς τάσσονται υπέρ της ανάπτυξης του ανθρώπου.

Ήδη 100 χρόνια πριν το Τσερνομπίλ, στο Σικάγο, το Μάιο του 1885, ο Αύγουστος Σπάιζ -ένας απ’ τους 5 αναρχικούς που απαγχονίστηκαν για τα γεγονότα της Πρωτομαγιάς- είχε κλείσει την εισήγησή του στο Κεντρικό Εργατικό Συνδικάτο με τα εξής λόγια: «Η πολεμική μας κραυγή είναι: ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΓΕΝΟΥΣ». Είχε αντιληφθεί ότι το εκμεταλλευτικό σύστημα κάποια στιγμή θα έτεινε να αφανίσει ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Η κυριαρχία του ανθρώπου πάνω στη Φύση και η κυριαρχία ανθρώπου πάνω σε άνθρωπο έφεραν τη Γη στο χείλος του αφανισμού. Το δίλημμα που έθετε η Ρόζα Λούξεμπουργκ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ Ή ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ, το δίλημμα ΑΝΑΡΧΙΑ Ή ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ, μετατρέπονται πλέον σ’ ένα μοναδικό σύγχρονο δίλημμα που επιτακτικά ζητά απάντηση: ΕΞΕΓΕΡΣΗ Ή ΑΦΑΝΙΣΜΟΣ.

Τάξη βασιλεύει στο Τσερνομπίλ, τάξη βασιλεύει στα Εξάρχεια

Πλέον όμως η τάξη είναι αναγκασμένη να μοιράζεται το βασίλειό της με τη ραδιενέργεια. Το εφιαλτικότερο στην περίπτωση Τσερνομπίλ δεν είναι αυτή καθεαυτή η ραδιενέργεια (ίση με 2.000 βόμβες σαν αυτή της Χιροσίμα) αλλά η εξοικείωση του πληθυσμού μ’ αυτήν. Την επόμενη φορά όλοι θα γνωρίζουν τα μικροκιουρί, τα μιλιρέμ, τα μπεκερέλ και το χρόνο ημιζωής του καισίου-137. Την επόμενη φορά όλοι θα ξέρουν ότι πρέπει να μην πίνουν γάλα και να μην τρώνε λαχανικά, κρέας, τυρί, βούτυρο… Η τάξη δεν θα διασαλευθεί. Οι επιστήμονες θα προστρέξουν όπως έκαναν και τώρα για να εγκληματήσουν καθησυχάζοντας το κοινό. Θα μιλήσουν -όπως μίλησαν- τη γλώσσα του ψέματος, τη γλώσσα των αριθμών και των ποσοστών. Θα μιλήσουν ως επιστήμονες κι όχι ως άνθρωποι.

Θα μιλήσουν -όπως έκαναν- για το επιμέρους για να αποκρύψουν το όλο. Θα αναλύσουν το βιολογικό κύκλο της ραδιενέργειας, τη φύση της ακτινοβολίας, τη ραδιενέργεια στις πισίνες, την κοσμική ακτινοβολία ακριβώς για να κρύψουν ότι ίσως την επόμενη φορά να είναι πολύ αργά. Ωστόσο η τάξη δεν θα διασαλευθεί.

Η προοπτική της εξουσίας γίνεται φανερή: Οι μάχες θα δίνονται στα σούπερ μάρκετ για μια κούτα γάλα εβαπορέ, στα ατομικά καταφύγια για μια θέση στη φρίκη.

«Όμως εκεί που ελλοχεύει ο κίνδυνος εκεί επίσης αναφύεται η σώζουσα ισχύς…» (Χαίλντερλιν). Η αντιστροφή της προοπτικής έχει άλλα σχέδια: Οι μάχες να δοθούν στους δρόμους, τις πλατείες, τα εργοστάσια με έπαθλο τις κομμένες κεφαλές των ηγετών.

Μόνον η εξέγερση μας μπορεί να σώσει την ανθρωπότητα από τον πυρηνικό όλεθρο. Γίνε ενεργός για να μη γίνεις ραδιενεργός!

…Και από τα Εξάρχεια στο Τσερνομπίλ

Αυτό που για το κράτος αποτελούσε ενόχληση, η ευρύτητα της διάδοσης των αντιεξουσιαστικών ιδεών κυρίως σε στρώματα της νεολαίας, μετά το Τσερνομπίλ μπορούσε να μετατραπεί σε πραγματικό κίνδυνο. Η πιθανότητα να εισβάλει ο αναρχικός λόγος στην ημερήσια διάταξη, να διαδοθεί σε πλατιά κοινωνικά στρώματα και ν’ αποκτήσει βαθιές κοινωνικές ρίζες έγινε ορατή. Ήδη, η Α’ Πανελλαδική Συνάντηση Αναρχικών και Αντιεξουσιαστών, στην Πάτρα, κατέδειξε τις ρίζες που αποκτούν οι αναρχικές ιδέες μέσα στην ελληνική κοινωνία, την ταξική συγκρότηση και τη δυναμική της αναρχίας στη σημερινή Ελλάδα. Ούτε αυτό πέρασε απαρατήρητο από τους κρατικούς λακέδες.

Αυτά, σε συνδυασμό με τις βασικές αντιφάσεις της ελληνικής κοινωνίας που οξύνονται εκρηκτικά, έδωσαν το πράσινο φως για την πρωτοφανή κρατική κτηνωδία. Χωρίς προσχήματα απαγορεύονται οι αντιπυρηνικές συγκεντρώσεις των αναρχικών στα Προπύλαια, στις 9 Μαΐου, στις 23 Μαΐου και η πορεία με τις μηχανές στις 12 Μαΐου. Συλλήψεις και ξυλοδαρμοί εκατοντάδων ατόμων από τα γουρούνια της ΕΛΑΣ. Ωμή παραβίαση των στοιχειωδών ατομικών δικαιωμάτων: το δικαίωμα του συναθροίζεσθαι στην πράξη καταργείται, το πανεπιστημιακό άσυλο έχει κι αυτό καταργηθεί ξεπουλημένο από τους φοιτητές και τις παρατάξεις τους, οι αναρχικές ιδέες τίθενται σε απαγόρευση. Εκατοντάδες προληπτικές συλλήψεις, κακοποιήσεις στους δρόμους, βασανιστήρια μέσα στην Ασφάλεια (υπάρχουν αγγελίες στη Διεθνή Αμνηστία).

Στην πραγματικότητα υπάρχει άτυπη και σιωπηρή αναστολή άρθρων του Συντάγματος ενώ στα Εξάρχεια έχει κηρυχθεί, εξίσου άτυπα και σιωπηρά, ο στρατιωτικός νόμος: άνω των πέντε ατόμων συλλαμβάνονται προληπτικά.

Έτσι, αυτό που είχε διαφημιστεί ως πολεοδομική καταστολή (η αναδιάπλαση των Εξαρχείων) αποκτά και την αστυνομική της διάσταση.

Παράλληλα επιστρατεύονται οι οργανωτές του ψέματος. Η τηλεόραση στην εκπομπή «Εδώ και Σήμερα» μ’ ένα άθλιο ρεπορτάζ καμωμένο από ένα άθλιο δημοσιογραφικό υποκείμενο προσπαθεί με κολλάζ συνεντεύξεων να πείσει για την αναγκαιότητα της καταστολής. Εμφανίζει μικρά γυφτάκια που αφού τα προκαλεί μουτζώνουν και βρίζουν, όποιος απ’ τους ερωτώμενους εκφράζει διαφορετική άποψη για την κατάσταση της περιοχής καταγγέλεται από το δημοσιογράφο ως απολίτικος ή συμφεροντολόγος και έρχεται το αποκορύφωμα της προστυχιάς όταν εμφανίζει χαφιέδες και πρασινοφρουρούς με την πλάτη γυρισμένη στο φακό δήθεν σαν κατοίκους των Εξαρχείων που φοβούνται τους αναρχικούς.

Όμως δεν αρκούσε να φιμωθούν οι αναρχικοί σχετικά με το Τσερνομπίλ. Έπρεπε να προπαγανδιστεί και η κρατιστική εκδοχή του οικολογικού.

Την ίδια στιγμή που κατά δεκάδες ξυλοκοπούνται και σέρνονται στα κρατητήρια οι αντιπυρηνικοί διαδηλωτές, η τηλεόραση διαφήμιζε την εκδήλωση του ΠΑΚΟΕ και των δεξιών και τη συγκέντρωση-πορεία του ΑΚΕ [Αδέσμευτη(;) Κίνηση Ειρήνης], Οικολόγων και Αριστεριστών στα Προπύλαια, την Τρίτη 13 Μαΐου. Η συμμετοχή των αναρχικών και αντιεξουσιαστών σ’ αυτή -παρότι αυθόρμητη, χωρίς να υπάρξει κανένα κάλεσμα- υπήρξε εντυπωσιακή. Κατά περίεργο τρόπο η πορεία είχε προγραμματιστεί να… διασπαστεί. Το ΑΚΕ, προφανώς σε συνεννόηση με την αστυνομία, έδωσε… ραντεβού στους υπόλοιπους συνδιοργανωτές της πορείας στο Σύνταγμα. Το ΑΚΕ θα πήγαινε μέσω της οδού Κοραή ενώ οι υπόλοιποι θα περνούσαν από την Ομόνοια και θ’ ανέβαιναν τη Σταδίου. Όμως το δεύτερο κομμάτι της συγκέντρωσης δεν επρόκειτο να κάνει πορεία: Οι πολυάριθμες κλούβες στην οδό Σταδίου ήταν στραμμένες προς την Ομόνοια… Το οικολογικό έπρεπε να εμφανιστεί σαν ανώδυνη διαμαρτυρία των χαζοχαρούμενων με τα πορτοκαλιά μπλουζάκια «ΟΧΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ»… Το σχέδιο των κρατιστών, από τον Αρκουδέα ως την αριστερά, εν μέρει πέτυχε. Πέτυχε γιατί οι καμμένες μπατσομοτοσυκλέτες και οι τραυματισμένοι μπάτσοι είχαν σαν αποτέλεσμα 39 συλλήψεις και 13 προφυλακισμένους συντρόφους. Αλλά, ταυτόχρονα, απέτυχε γιατί δεν πέρασε η κρατιστική εκδοχή του οικολογικού. Οι φλεγόμενες μοτοσυκλέτες θα θυμίζουν για πολύ καιρό τα λόγια ενός απ’ τους πρώτους οικολόγους, του Μάρεϊ Μπούκτσιν:

«Η οικολογική δράση ή είναι επαναστατική δράση ή δεν είναι τίποτα. Η οικολογία ή θα αποκαλύπτει τις τοξικές κοινωνικές αιτίες και τις απάνθρωπες σχέσεις που δημιούργησαν έναν ολοκληρωτικά δηλητηριασμένο πλανήτη ή θα είναι ένα καλλυντικό του καπιταλισμού, μια θλιβερή επιστροφή στην παραδοσιακή πολιτική, στην ψηφοθηρία, στον ιδεολογικό σκοταδισμό».

ΠΟΛΙΤΕΣ, ΕΠΑΓΡΥΠΝΕΙΤΕ!

Οι μέρες που θα ‘ρθουν θα είναι ή μέρες φρίκης ή μέρες της αφυπνισμένης συνείδησης.

Δημοσίευση: Ιωάννα-Μαρία Μαραβελίδη

Αφήστε ένα σχόλιο

12 − three =