Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ο διάσημος σκηνοθέτης του Χόλυγουντ Φρανκ Κάπρα ανέλαβε από τον αμερικανικό στρατό να γυρίσει μια σειρά ντοκιμαντέρ επτά επεισοδίων με τίτλο “Γιατί πολεμάμε“. Σκοπός του ήταν να αντιμετωπίσει τις ταινίες προπαγάνδας των Ναζί και να δικαιολογήσει στους στρατιώτες και στους πολίτες τη συμμετοχή των ΗΠΑ στον πόλεμο. Το πρώτο επεισόδιο της σειράς, “Πρελούδιο στον πόλεμο“, εντοπίζει την προέλευση της σύγκρουσης στην ιαπωνική εισβολή και στην κατάκτηση της Μαντζουρίας* το 1929 έως το 1932. Υπήρχαν όμως κάποια λιγότερο γνωστά αλλά εξίσου σημαντικά τεκταινόμενα στη Μαντζουρία τα οποία δεν τα παρουσιάζει η ταινία. Αυτά έχουν επίσης παραλειφθεί από τα περισσότερα βιβλία και τα άρθρα που καλύπτουν την ιστορία της περιοχής.
Εκείνα τα χρόνια στη Μαντζουρία, ο ιαπωνικός, ο κορεατικός, ο κινεζικός και ο σοβιετικός στρατός (ο τελευταίος με λιγότερο ή περισσότερο μυστική επέμβαση), βρέθηκαν αντιμέτωποι. Όλοι τους πολεμούσαν εναντίον του Στρατού του Βορρά, της στρατιωτικής δύναμης δηλαδή της Μαντζουριανής Αναρχικής Κομμούνας η οποία ιδρύθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1920 στο βόρειο τμήμα της Μαντζουρίας. Η Μαντζουριανή Κομμούνα ήταν ένα επαναστατικό πείραμα εξίσου σημαντικό με τη Μαγονική Επανάσταση της Μπάχα στην Καλιφόρνια το 1911, την εξέγερση των Μαχνοβιτών στην Ουκρανία το 1918 και την Ισπανική Επανάσταση του 1936. Ωστόσο, ο σημαντικός ρόλος που έπαιξαν οι αναρχικοί σε αυτό το μεγάλο κοινωνικό πείραμα πολύ συχνά αγνοείται ή υποβαθμίζεται.
Για αιώνες, η Μαντζουρία αποτέλεσε καταφύγιο για μετανάστες και εξόριστους από την Κορέα, τη Ρωσία, την Κίνα, την Ιαπωνία, το Βιετνάμ και τις Φιλιππίνες. Το 1910, η ιαπωνική κυβέρνηση ξεκίνησε την προσάρτηση της Κορέας. Πολλοί Κορεάτες κατέφυγαν στη Μαντζουρία, ανάμεσα στους οποίους και ένας μεγάλος αριθμός αναρχικών που ήταν πολύ δραστήριοι στις κοινότητες των εξορίστων. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1920, οι Κορεάτες εξόριστοι δημιούργησαν τρεις αυτόνομες αυτοδιοικούμενες περιοχές – τις περιοχές Jeongen, Chanren και Shinmin – όλες ελεύθερες τόσο από την ιαπωνική παρουσία, όσο και από τους Κινέζους πολέμαρχους και τους τοπικούς φεουδάρχες της Μαντζουρίας.
Κατάφεραν και αναπτύχθηκαν ανεξάρτητα από κυβερνήσεις ή πολέμαρχους για αρκετά χρόνια, λόγω ενός συνδυασμού παραγόντων, όπως η συμμετοχή του τοπικού πληθυσμού, η αδυναμία του κινεζικού κράτους, η απόσταση από την ιαπωνική αυτοκρατορία και η τραχύτητα του ορεινού εδάφους.
Οι περιοχές συγκρότησαν μια στρατιωτική δύναμη αυτοάμυνας, τον Στρατό Ανεξαρτησίας της Κορέας – HG, (γνωστός και ως Στρατός του Βορρά) ώστε να πολεμήσουν για την ανεξαρτησία από την Ιαπωνία και να προστατεύσουν τις περιοχές που είχαν απελευθερωθεί από τους εχθρούς τους. Επικεφαλής του HG ήταν ο στρατηγός Kim Jaojin (ή Kim Jwa-Jin). Ο Κιμ ήταν μεταξύ εκείνων που απεχθάνονταν και αντιστάθηκαν σθεναρά στον ιαπωνικό αποικισμό της Κορέας, και ο οποίος προσελκύστηκε στον αναρχισμό από τον συγγενή του Κιμ Γιονγκ Τζιν.
Το 1925, οι Κορεάτες αναρχικοί πρότειναν στους αντάρτες που είχαν επικεφαλής τους Kim Jwa-jin, Kim Hyok και No Ho Choi Jung-so και άλλους, να σχηματίσουν μια ανεξάρτητη αυτοδιοικούμενη Νέα Λαϊκή Κοινωνία στην περιοχή Shinmin της Μαντζουρίας. Οι αντάρτες αποδέχτηκαν την πρόταση και άρχισαν να εργάζονται για την υλοποίησή της. Από την αρχή, πολλοί αναρχικοί συμμετείχαν στο εγχείρημα, μεταξύ των οποίων οι Kim Jo-ann και Cheoung Shin. Το σχέδιο αυτό, λόγω της θεμελίωσής του στην αυτοοργάνωση, κέρδισε γρήγορα την υποστήριξη μεγάλου αριθμού τοπικών αγροτών και εργατών.
Μεταξύ των αναρχικών, ο Kim Jao-jin έγινε γνωστός ως ο Κορεάτης Μάχνο επειδή, όπως ο Ουκρανός αναρχικός μαχητής, συνδύαζε τις στρατιωτικές ικανότητες με την αφοσίωση στη δημιουργία ανεξάρτητων, αυτοδιοικούμενων συνεταιρισμών παραγωγών και καταναλωτών και ενώσεων αυτοάμυνας που βασίζονταν στις αρχές της ατομικής ελευθερίας και της κοινωνικής ισότητας για τους εργάτες και τους αγρότες. Οι αγρότες και οι εργάτες κλήθηκαν και βοήθησαν στο να δημιουργηθούν τα δικά τους συστήματα αυτοδιαχείρισης και οικονομικής συνεργασίας, καθώς και οι απαραίτητες οργανωτικές δομές. Δημιούργησαν μία κομμούνα για αυτό που ήλπιζαν ότι θα ήταν μια βιώσιμη ελευθεριακή επανάσταση, δίνοντας έμφαση στην αυτονομία στο πλαίσιο της συνεργασίας εντός και μεταξύ των ατόμων με διαφορετικές παραγωγικές ικανότητες.
Στόχος της κομμούνας ήταν η υλοποίηση συλλογικών δραστηριοτήτων, όπως η βελτίωση της λειτουργίας και της διαχείρισης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, η συλλογική αγορά και πώληση, η ίδρυση δομών αλληλοβοήθειας και άλλων οργανώσεων που είχαν ανάγκη οι άνθρωποι. Επιπλέον, προωθήθηκαν πολιτιστικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες μέσω της ίδρυσης πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων σχολείων για την ενθάρρυνση της ατομικής και κοινωνικής ανάπτυξης των απαραίτητων χειρωνακτικών δεξιοτήτων και των πνευματικών γνώσεων.
Το 1929, η περιφέρεια Shinmin μετονομάστηκε σε Κορεατική Λαϊκή Ένωση στη Μαντζουρία (KPAM). Οι συζητήσεις και οι αποφάσεις σε επίπεδο βάσης γίνονταν σε συνελεύσεις χωριών οι οποίες έστελναν εκπροσώπους σε συνέδρια σε επίπεδο περιφέρειας και συνομοσπονδίας. Υπήρχαν οκτώ εξειδικευμένα τμήματα: αυτοάμυνα, γεωργία, εκπαίδευση, οικονομική πολιτική, προπαγάνδα, νεολαία, δημόσια υγεία και γενικές υποθέσεις. Οι εκπρόσωποι σε όλα τα επίπεδα ήταν απλοί αγρότες και εργάτες των οποίων οι επίσημοι μισθοί ήταν παρόμοιοι με εκείνους των άλλων εργαζομένων και δεν απέκτησαν κανένα νέο προνόμιο κατά τη διάρκεια της θητείας τους στα διοικητικά τμήματα. Ο Ha Ki-Rak, ένας Κορεάτης αναρχικός ιστορικός, αναφέρει ότι η HMY-M (Κορεατική Αναρχοκομμουνιστική Ομοσπονδία) θεωρούσε ότι αυτές οι δομές ενίσχυαν τα αναρχικά ιδεώδη: “Κάθε συνέλευση αποφασίζει σχέδια δράσης για να συζητήσει τον προϋπολογισμό του πληθυσμού και εγκρίνει τον ισολογισμό ακολουθώντας την αρχή: από τον καθένα σύμφωνα με τις δυνατότητές του και στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του“.
Η Κομμούνα μπόρεσε να επεκταθεί σε γειτονικές περιοχές, όπως το Heilongjiang (ποταμός Μαύρος Δράκος) και έφτασε να περιλαμβάνει μια τριγωνική περιοχή που οριοθετείται από τον ποταμό Αμούρ στα ανατολικά, την κοιλάδα του ποταμού Sungchangho στα δυτικά και τον δρόμο προς το Harbin-Hunchun στα νότια. Περιλάμβανε 13.500 τετραγωνικά μίλια και φιλοξενούσε περίπου 2.000.000 ανθρώπους.
Ωστόσο, στις αρχές της δεκαετίας του 1930, η κατάσταση της Κομμούνας άρχισε να διαβρώνεται. Η ιαπωνική κυβέρνηση έστειλε 35.000 άτομα από το αυτοκρατορικό στράτευμα στη Μαντζουρία και εγκατέστησε μια κυβέρνηση μαριονέτα – το Μαντσουκούο – το 1931. Ταυτόχρονα, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κορέας, καθοδηγούμενο από τη Μόσχα, άρχισε να διεισδύει στην Κομμούνα και να δολοφονεί συστηματικά τους αναρχικούς ηγέτες της. Ο Kim Jwa-jin δολοφονήθηκε τον Ιανουάριο του 1930. Επιπλέον, ο ιαπωνικός στρατός, ο βορειοκορεατικός κομμουνιστικός στρατός και οι διεισδυτές του Κομμουνιστικού Κόμματος, μαζί με ορισμένα κινεζικά στρατεύματα περικύκλωσαν την Κομμούνα από έξω και από μέσα και τελικά την κατέστρεψαν.
Οι περισσότεροι επιζώντες αναρχικοί κρύφτηκαν, αλλά συνέχισαν να συμμετέχουν σε ανταρτοπόλεμο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά τη λήξη του πολέμου το 1945, οι αναρχικοί βίωσαν καταστολή τόσο στη Βόρεια όσο και στη Νότια Κορέα, όμως παρ’ όλα αυτά, η παράδοση του αναρχισμού κατάφερνε ακόμα να εμπνέει τους ριζοσπάστες στην περιοχή της χερσονήσου.
Παρόλο που την τελευταία δεκαετία έχουν δημοσιευτεί μερικά βιβλία και άρθρα τα οποία ασχολούνται με αυτό το σημαντικό επαναστατικό επεισόδιο, είναι απαραίτητη πολύ περισσότερη ιστορική έρευνα πάνω σε αυτό, διότι αποτελεί ουσιαστικό μέρος της αναρχικής ιστορίας των αγώνων για την απελευθέρωση και των ριζοσπαστικών κινημάτων του 20ου αιώνα. Η γνώση μιας τέτοιας ιστορίας μπορεί να μας βοηθήσει να φανταστούμε νέους τρόπους αντίστασης στις ελίτ που προσπαθούν να χαράξουν τον κόσμο και τα μυαλά μας στις σφαίρες επιρροής τους.
*Μαντζουρία είναι το ιστορικό όνομα που έχει αποδοθεί σε μια ευρεία γεωγραφική περιοχή στη Βορειοανατολική Ασία. Ανάλογα με την εκδοχή που αποδέχεται κανείς σχετικά με την έκτασή της, η Μαντζουρία είτε πέφτει ολόκληρη στην επικράτεια της Κίνας, είτε μοιράζεται ανάμεσα στην Κίνα και στη Ρωσία. Η περιοχή αποκαλείται συχνά Βορειοανατολική Κίνα, ενώ ιστορικά είναι γνωστή και ως Γκουάν – Ντονγκ.
Φωτογραφία κειμένου: Ιδρυτικά μέλη της Κορεατικής Λαϊκής Ένωσης στη Μαντζουρία (KPAM) το 1928