Πού πηγαίνει ο εξορυκτισμός, Raúl Zibechi

0

Μετάφραση: Καλλιόπη Ράπτη από το commune-info.net.

Σήμερα είναι η σειρά της επαρχίας Jujuy στην Αργεντινή, αλλά χθες συνέβη στο Περού, τη Χιλή και τη Βραζιλία. Και αύριο θα συμβεί ξανά σε οποιοδήποτε μέρος, όπου η συσσώρευση κεφαλαίου μέσω της απαλλοτρίωσης των λαών και της γης είναι ο κύριος τρόπος με τον οποίο λειτουργούν οι πολυεθνικές. Ένας τρόπος για τον οποίο το μόνο που μετράει είναι ο πλούτος του υπεδάφους, ενώ τα ανθρώπινα και μη ανθρώπινα όντα αποτελούν μόνο εμπόδιο για την αύξηση του κεφαλαίου.

Στη Βραζιλία, ο Λούλα δεν μπορεί να τηρήσει την προεκλογική του υπόσχεση, να προχωρήσει, δηλαδή, στην αναγνώριση και την οριοθέτηση των αυτόχθονων εδαφών – την οποία κάθε κυβέρνηση υποχρεούται να κάνει από το Σύνταγμα του 1988 – αλλά που κανείς, ούτε η δεξιά ούτε η αριστερά, δεν διανοήθηκε ποτέ ότι έπρεπε να σεβαστεί μέχρι τέλους.

Στο Περού, η αντιδραστική Ντίνα Μπολουάρτε έχει εξαπολύσει τις στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις εναντίον των λαών των Άνδεων για να διευκολύνει την ασυδοσία των εξορυκτικών εταιριών που αρπάζουν τον πλούτο και αφήνουν σε αντάλλαγμα μόνο περιβαλλοντική και κοινωνική καταστροφή. Οι περισσότεροι από πενήντα νεκροί δεν ενόχλησαν ούτε την κυβέρνηση ούτε τους διεθνείς οργανισμούς που φωνάζουν για τα ανθρώπινα δικαιώματα μόνο όταν τους αφορά άμεσα.

Στη Χιλή, ο «προοδευτικός» πρόεδρος Γκάμπριελ Μπόριτς στρατιωτικοποίησε το Wall Mapu (το όνομα με το οποίο οι Μαπούτσε προσδιορίζουν την επικράτειά τους στη χιλιανή και την αργεντίνικη Παταγονία) με ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων μεγαλύτερη από αυτή των προηγούμενων κυβερνήσεων, για να υπερασπιστεί τα εδάφη που σφετερίστηκαν οι εταιρίες υλοτομίας από τις αυτόχθονες και αγροτικές κοινότητες. Με το ίδιο χέρι με το οποίο στρατιωτικοποιεί τις περιοχές των Μαπούτσε, ο Μπόριτς συγχωρεί στους Carabineros τα περισσότερα από 400 μάτια που τυφλώθηκαν από σφαίρες καουτσούκ ή δακρυγόνα που εκτοξεύτηκαν κατά πρόσωπο στη διάρκεια της εξέγερσης του 2019. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι κρατικοί θεσμοί έχουν τη μεγαλύτερη λαϊκή υποστήριξη της χώρας.
Για να μην μιλήσουμε για την Τσιάπας, όπου υπό την προοδευτική κυβέρνηση του López Obrador υπήρξαν 110 ένοπλες επιθέσεις εναντίον των ζαπατίστικων κοινοτήτων Moisés και Gandhi, του Caracol 10, εντός του δήμου του Ocosingo. Οι παραστρατιωτικές ομάδες έχουν την υποστήριξη του κυβερνώντος κόμματος μέσω της κυβέρνησης της πολιτείας Τσιάπας.

Στο Jujuy, αυτή τη φορά, πρόκειται για την εξόρυξη λιθίου, για την οποία η επαρχιακή κυβέρνηση της Αργεντινής πρέπει να χτυπήσει τους αυτόχθονες πληθυσμούς και τις περισσότερες από 400 κοινότητές τους που αντιτίθενται στο ότι έγιναν αόρατες για το νέο επαρχιακό σύνταγμα. Το ότι ο Κυβερνήτης Χεράρντο Μοράλες είναι γενοκτόνος και οικοκτόνος, πρόθυμος να εξαλείψει οποιονδήποτε για να ικανοποιήσει την πείνα του για εξουσία, δεν πρέπει να μας κάνει να παραβλέψουμε πολλά άλλα σημαντικά γεγονότα.

Το πρώτο είναι ότι αυτός ο κυβερνήτης θα μπορούσε να γίνει ο επόμενος αντιπρόεδρος της Αργεντινής, χάρη στη δράση και τη «μεγαλοψυχία» των μεσαίων στρωμάτων που θεωρούν τους ιθαγενείς ανθρώπους δεύτερης κατηγορίας, που δεν τους θεωρούν, δηλαδή, ανθρώπους σαν όλους τους άλλους.

Το δεύτερο είναι ότι ο Μοράλες είναι μέρος ενός πολιτικού συστήματος που ασχολείται μόνο με τη διαχείριση αυτού του μοντέλου και, υπό αυτή την έννοια, δεν διαφέρει πολύ από τους άλλους πολιτικούς που βρίσκονται και στις δύο πλευρές του πολιτικού «οδοφράγματος». Η εθνική κυβέρνηση δεν θέλει, αν και θα μπορούσε, να παρέμβει στο Jujuy για να βάλει τέλος στην καταστολή, γιατί στην πραγματικότητα, ανεξάρτητα από τις διακηρύξεις της, έχει ήδη στρατιωτικοποιήσει ένα μεγάλο μέρος των εδαφών των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων, ξεκινώντας από τη Vaca Muerta.

Τα υπόλοιπα είναι απλώς δηλώσεις για να αποσπάσουν μερικές ψήφους. Όσοι θέλουν, πεισματικά, να πιστεύουν ότι υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ των Macristi (δεξιά) και των Kirchneristi (αριστερά) θα πρέπει να αναρωτηθούν γιατί καμία από τις δύο πλευρές δεν έχει την παραμικρή πρόθεση να βάλει τέλος στον εξορυκτισμό, στη βιομηχανία των εξορύξεων και τις μονοκαλλιέργειες, την εξόρυξη του χρυσού και του λιθίου, της σόγιας και των προϊόντων υποκαπνισμού.

Η μόνη σοβαρή διαμάχη μεταξύ των δύο πολιτικών σχηματισμών περιστρέφεται γύρω από το πώς αντιμετωπίζουν τις λαϊκές τάξεις. Ορισμένοι επικεντρώνονται στην «εξημέρωση» με «κοινωνικά σχέδια» και μια καλή δόση καταστολής. Οι άλλοι ποντάρουν στη μεγαλύτερη καταστολή και μια καλή δόση «κοινωνικών σχεδίων». Όπως βλέπουμε, είναι απλώς θέμα αναλογιών, γιατί και οι δύο πλευρές ποντάρουν, ταυτόχρονα, στην καταστολή και τα «κοινωνικά σχέδια».

Δεν απομένει τίποτα άλλο παρά η αντίσταση. Και στους μεν και στους δε. Με τον καιρό, οι λαοί ανακαλύπτουν ότι πρόκειται απλώς για τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Αυτή του εξορυκτισμού, που δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τη στρατιωτικοποίηση των εδαφών, που μολύνει τη γη και την καταστρέφει.

Αυτό το μοντέλο δεν έχει όρια. Οι ετήσιες εκθέσεις του Instituto para el Desarrollo Rural de Sudamérica, με το οποίο συνεργάζεται το Grupo de Estudios Rurales de la Universidad de Buenos Aires, διαβεβαιώνουν ότι περίπου το 40% της γης της Λατινικής Αμερικής βρίσκεται ακόμα στα χέρια των ιθαγενών, των μαύρων και των αγροτών, ή πρόκειται για προστατευόμενες περιοχές, αναπαλλοτρίωτες σύμφωνα με τη νομοθεσία.

Ο εξορυκτισμός προελαύνει σε αυτά τα εδάφη, σε όλη την περιοχή. Το να υφαρπάζεις τη γη από τους λαούς ισοδυναμεί με την αφαίρεση της ζωής τους, γι’ αυτό και την υπερασπίζονται τόσο σθεναρά. Δεν μπορούν να διαπραγματευτούν επί αυτού. Δεν θα το κάνουν.

Γι’ αυτό καλό είναι να υπενθυμίσουμε στο πολιτικό σύστημα της Αργεντινής ότι παίζει με τη φωτιά. Η απειλή ότι θα καταδικάζονταν σε εξαφάνιση οδήγησε τις κοινότητες των Μάγια να οργανωθούν στο EZLN και να αποφασίσουν, αρχικά, για μια ένοπλη εξέγερση. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει ήδη στη νότια Χιλή, στη νότια Κολομβία και στην βραζιλιάνικη Αμαζονία. Δεν θέλουν τον πόλεμο, αλλά δεν τον φοβούνται, αν αυτό που διακυβεύεται είναι η ύπαρξή τους ως λαοί.

Αύριο, κανείς δεν θα μπορεί να πει ότι δεν ήξερε.

Αφήστε ένα σχόλιο

six + seventeen =