Χάρης Καψούρης
Στα Τίρανα, όπου η αντεξουσία ήταν άγνωστη και ο κομμουνισμός/μαρξισμός είχε ταυτιστεί με το καθεστώς Χότζα οπότε οι Αλβανοί είχαν πάρει αποστάσεις και έβγαζαν αντανακλαστικά τουλάχιστον αδιαφορίας και άρνησης, κάτι φαίνεται ότι αλλάζει…
Έχοντας βιώσει ό,τι “κουσούρι” έχουμε περάσει και εντός ελλαδικού χώρου κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης αλλά χωρίς καμία περίοδο τόσο δυτικού τύπου μαζικής αν και επίπλαστης ευημερίας, φαίνεται ότι συχνά πυκνά η κοινωνική “ανοχή” σπάει και καλώς κάνει.
Από πυραμίδες μέχρι νεοπλουτισμό, από μετανάστευση μέχρι ακραία ανισότητα, από διαπλοκή μέχρι ολιγάρχες, από θεσμικό συνδικαλισμό μέχρι κόμματα μαριονέτες, από ξεπούλημα δημόσιας γης και περιουσίας και ιδιωτικοποιήσεις μέχρι τουριστολαγνεία και gentrification κ.ο.κ…
Τα “φοιτητικά” δυνάμωσαν έναν πυρήνα χειραφετημένων και ριζοσπαστών νέων ανθρώπων και ακτιβιστών που βγήκαν από το πλαίσιο των φοιτητικών διεκδικήσεων και από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα, και γιατί αυτό ήταν δική τους ανάγκη αλλά και γιατί ήταν ανάγκη της κοινωνίας.
Φοιτητ@ς και νέ@ δημιούργησαν μια πολιτική οργάνωση (organizata politike), με την κουλτούρα των συνελεύσεων, του μετώπου, της στράτευσης, του ακτιβισμού και της “δουλειάς μυρμηγκιού” αλλά και με κάποιες αναφορές σε κόμματα νέου τύπου (ή σε νέα κομμουνιστικά κόμματα καλύτερα για να αφήσουμε τον λενινισμό και την ορολογία του…).
Οι κινητοποιήσεις αλληλεγγύης στους μεταλλωρύχους, εναντίωσης στον ολιγάρχη Samir Mane καθώς και η ενημερωτική καμπάνια για την κοινωνική κάρτα (karta Sociale), ήταν προπομποί αυτού που εξελίσσεται τις τελευταίες μέρες στα Τίρανα και στις πόλεις της γειτονικής χώρας.
Στα Τίρανα σήμερα λειτουργούν δύο κοινωνικοί χώροι (qendrës sociale):
*) Το κοινωνικό κέντρο “Logu i Shkëndijës”: μια μονοκατοικία με μεγάλη αυλή που στεγάζει συνελεύσεις, πολιτικές εκδηλώσεις, βραδιές φιλοσοφίας και ποίησης, μπαζάρ βιβλίων, προβολές κ.ά.
*) Το κοινωνικό κέντρο “Shtëpia Publike”: ένας χώρος έκφρασης, ορατότητας και αλληλεγγύης που φιλοξενεί και διέπεται από τον διαθεματικό συμπεριληπτικό φεμινισμό.
Πιο πρόσφατη και εξωστρεφής δράση τους η συμβολική αλλαγή ονομάτων δρόμων των Τιράνων με ονόματα θυμάτων έμφυλης βίας και γυναικοκτονιών.
Μας δίνει δύναμη, χαμόγελο στα χείλη και πετάρισμα στο στέρνο, το θάρρος των δικών μας ανθρώπων εκεί, το “ένα βήμα μπροστά” κάθε φορά και το “κανένα βήμα πίσω”…
Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί συντροφικές σχέσεις μεταξύ οργανώσεων και συνελεύσεων των δύο χωρών.
Έχουν φιλοξενηθεί εκδηλώσεις εδώ, έχουν επισκεφτεί τα Τίρανα αλληλέγγυ@ ενώ δεν λείπουν και οι πρωτοβουλίες οικονομικής στήριξης και έκφρασης αλληλεγγύης με αφίσες, στράτσα και πανιά με δίγλωσσα συνθήματα…
Το Σάββατο 19 Μάρτη στις 11:00 το πρωί τα Τίρανα έζησαν μια ακόμη μεγάλη διαδήλωση ενάντια στην ακρίβεια, την φτωχοποίηση, την αισχροκέρδεια, τη συσσώρευση πλούτου σε ελάχιστους ολιγάρχες και στα μονοπώλιά τους…
Με αιτήματα την αύξηση του κατώτατου μισθού, τη φορολόγιση των εχόντων, την αναπροσαρμογή των τιμών, τον κοινωνικό έλεγχο και με βασικό σύνθημα:
«Αν δεν πέσουν οι τιμές, θα πέσει η κυβέρνηση!»
Μεσοβδόμαδα έγιναν εκδηλώσεις και στους δύο κοινωνικούς χώρους σχετικές με την ακρίβεια και την οικονομική κατάσταση της πλειονότητας της τοπικής κοινωνίας.
Αν το Καζακστάν «μας πέφτει μακριά» και έφτασαν στα αυτιά μας μόνο οι συνωμοσιολογικές προσεγγίσεις περί πρακτόρων (μιας και οι ανακοινώσεις των κομμουνιστικών κομμάτων, των συνδικάτων και οι αναλύσεις για την ύπαρξη μέχρι και μιας extra κοινωνικής τάξης εκεί που ζει στο περιθώριο, μη ορατή από τους θεσμούς, μας φαίνονται κουραστικές και δεν βολεύουν κάθε φορά στο αφήγημά μας…), ίσως η Αλβανία μας πέφτει πιο κοντά και είναι πιο εύκολο να πάρουμε ιδέες, να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας, να το κάνουμε όπως οι Αλβανοί ανατρέποντας και αντιστρέφοντας με κρότο και αηδία το ρατσιστικό κλισέ πως δεν θα γίνουν Έλληνες ποτέ…
Ούτε θέλουν, και αν μπερδεύτηκαν και ήθελαν, η ψυχούλα τους (και άλλοι κοινωνικοί λόγοι, ανάγκη επιβίωσης στον ελληνόψυχο βάλτο και έλλειψη ταξικής και κοινωνικής συνείδησης…) το ξέρει γιατί…
Διεθνιστική αλληλεγγύη στα Βαλκάνια των λαών, του πολυφυλετικού και πολύγλωσσου μωσαϊκού, του σταυροδρομιου Ανατολής και Δύσης, των μπλεγμένων παραδόσεων και της κοινής πορείας παρά τα σύνορα, τα ναρκοπέδια, τις ανταλλαγές πληθυσμών, τους ομαδικούς τάφους, τις νατοϊκές βάσεις, τις βόμβες, το ξεσκαρτάρισμα πληθυσμών, τα γρόσια, τα ρούβλια, τα δολάρια, τις λίρες, τα κράτη, τα παραμύθια των σχολικών βιβλίων ιστορίας, τον αναθεωρητισμό, τους Παπαρρηγόπουλους κάθε μπάντας, τις ομαδικές αλλαγές θρησκείας στις πλατείες των χωριών, τις αλλαγές ονομάτων σε χωριά και περιοχές, τις αλλαγές ονομάτων ανθρώπων με τη βία ή το αζημίωτο, τις μεταφρασμένες άγιες γραφές και τα τζάμπα κοράνια, τη φάμπρικα παραγωγής ηρώων από τα πανέρια επιπέδου Παύλου Μελά κτλ…
Εμείς, όμως, εμπνεόμαστε από την πολιτική πρόταση ομοσπονδιοποίησης των Βαλκανίων και τον Ρήγα, από τα δίγλωσσα συνθήματα των κομμουνιστών στους μαντρότοιχους ανεξαρτήτως πλευράς των συνόρων, από τα γραπτά του Ραφαηλίδη, από τις μπροσούρες των Βαλκάνιων συντροφ(ισσ)ών, από τις μητρικές γλώσσες των αγωνιστ(ρι)ών που είναι θαμμέν@ στα εδάφη της Φλώρινας, από τη συνύπαρξη των λαών στη Γιουγκοσλαβία, στη Θεσσαλονίκη, σε όλες σχεδόν τις βαλκανικές πόλεις, από τους αγώνες των ακτημόνων, των αγροτών και των εργατών ενάντια στην εκμετάλλευση, ενάντια σε φεουδάρχες, τσιφλικάδες, αφεντικά και επιστάτες, ανεξάρτητα του πώς λεγόταν στη μητρική τους γλώσσα η λέξη ΕΞΕΓΕΡΣΗ.
Το μυαλό μας και το βλέμμα μας είναι και στα Τίρανα…
Οι κινητοποιήσεις εκεί συνεχίζονται και παράλληλα με αυτές η προσπάθεια για χειραφέτηση και κοινωνικό μετασχηματισμό…
Από αύριο να το κάνουμε όπως οι Αλβανοί…
ΥΓ: Να φροντίσουμε οι συντροφικές σχέσεις μαζί τους να μη χαθούν, ίσα ίσα να ενισχυθούν…
