ΟΜΙΛΙΑ-Γιάννης Μπίλλας: «Η αυταπάτη της πράσινης ανάπτυξης και το πρόταγμα της αποανάπτυξης» – Πέμπτη 23/11/2023 // ώρα 20.30 // Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο ΕΜΠΡΟΣ (Ρ. Παλαμήδη, 2 Ψυρρή)
Καθώς ερχόμαστε όλο και περισσότερο αντιμέτωποι με τα πολύμορφα αποτελέσματα της περιβαλλοντικής καταστροφής, οι βασικοί υπεύθυνοι για αυτήν, δηλαδή οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις, σχεδιάζουν και διαφημίζουν διάφορες αυταπάτες για “πράσινη” ανάπτυξη, ετοιμάζονται να μας πουλήσουν νέες “πράσινες” τεχνολογίες, υπόσχονται πως όλα θα συνεχίσουν να λειτουργούν απρόσκοπτα ενώ η καταστροφή συνεχίζεται.
Το να βάψουμε τον καπιταλισμό πράσινο δεν μας εγγυάται πως θα σώσουμε τη φύση και σίγουρα δεν θα σώσει τη ζωή μας. Οι κοινωνίες παραμένουν θεατές, πελάτες, ψηφοφόροι. Οι άνθρωποι στέκουν ακίνητοι μπροστά στα συσσωρευμένα προβλήματα, φοβισμένοι από τον εκβιασμό της επιβίωσης και υπνωτισμένοι από την προπαγάνδα του καθεστώτος. Άλλωστε τις περισσότερες φορές τα αναπτυξιακά φαραωνικά έργα γίνονται μακριά από εμάς και δεν μας αφορούν, όπως συνήθως και οι πλημμύρες, οι πυρκαγιές, οι εξορύξεις, οι εμπορικές συμφωνίες, οι κυβερνητικές αποφάσεις. Η καταστροφή της Φύσης δεν μας αγγίζει – είμαστε τόσο μακριά από αυτήν που αδυνατούμε να κατανοήσουμε πως βρίσκεται παντού γύρω, μέσα μας και ανάμεσά μας.
Ο καπιταλισμός, πριν φανερώσει τα αδιέξοδά του, κατέστρεψε τον ψυχισμό των ανθρώπων, διαμόρφωσε έναν ανθρωπολογικό τύπο μοναχικό, νευρωτικό, αγχώδη, φοβικό και φοβισμένο, ανταγωνιστικό, επιθετικό, ενεργοβόρο, καριερίστα και αμοραλιστή, κάτοικο του «εγώ» και όχι του «εμείς». Ακόμα και σήμερα ο άνθρωπος αυτός διατηρεί την ψευδαίσθηση της ατομικής διαφυγής. Ο ανθρωπολογικός τύπος της ιδιώτευσης, της απάθειας, της συναλλαγής και της αλλοτρίωσης είναι μέρος του προβλήματος που έχουμε να επιλύσουμε.
Είναι ανάγκη να υιοθετήσουμε άλλα νοήματα, άλλες σημασίες και άλλα προτάγματα στη ζωή μας, με τα οποία θα αξίζει να ζει κανείς σήμερα και όχι να περιμένει την έφοδο στα «χειμερινά ανάκτορα». Διότι ο άνθρωπος, εκτός από κοινωνική κατασκευή, είναι ταυτόχρονα και δημιουργός της ζωής του.
Ο ετερόνομος άνθρωπος που, ως καταναλωτής, υπακούει και εκτελεί νόμους, εντολές και αφηγήσεις άλλων, χωρίς να συμμετέχει ο ίδιος στη λήψη των αποφάσεων, είναι απαραίτητο να αντικατασταθεί από τον αυτόνομο τύπο ανθρώπου, εκείνου που αυτοθεσμίζεται, που διαμορφώνει, δηλαδή, ο ίδιος τους θεσμούς και τους αναιρεί, αν χρειαστεί. Το δικαίωμα του «συνανήκειν» είναι σύμφυτο με το δικαίωμα του «συναποφασίζειν» και είναι ίσως ο μόνος τρόπος προαγωγής της αίσθησης της κοινότητας, και αυτό γιατί ο άνθρωπος πρέπει να επιστρέψει στην κοινότητα των άλλων ανθρώπων ένα μέρος της ύπαρξής του που της το οφείλει. Έτσι, καλλιεργείται και η ξεχασμένη στις μέρες μας αίσθηση της ατομικής ευθύνης απέναντι στην κοινωνία. Η δημιουργία του νέου αυτού ανθρωπολογικού τύπου αποκτά στις μέρες μας τη διαδικασία του κατεπείγοντος, εφόσον μια αυτόνομη, δημοκρατική και οικολογική κοινωνία δεν μπορεί να απαρτίζεται, ούτε φυσικά και να δημιουργηθεί, από τον τύπο του ανθρώπου που δημιουργεί η καταναλωτική κοινωνία.
Ο Γιάννης Μπίλλας είναι εκπαιδευτικός και βιοκαλλιεργητής που ζει στα Τρίκαλα. Έχει γράψει μαζί με τον πρόσφατα απελθώντα Γιώργο Κολέμπα τα βιβλία “Ο ανθρωπολογικός τύπος της αποανάπτυξης-τοπικοποίησης” και “Για την Κοινότητα των Κοινοτήτων” που κυκλοφορούν από τις “Εκδόσεις των Συναδέλφων”. Έχει οργανώσει δεκάδες ομιλίες και περιοδείες σε πόλεις και χωριά ενώ συμμετέχει στη Συνέλευση κινημάτων και συλλογικοτήτων για την αποανάπτυξη και την άμεση δημοκρατία “Από Κοινού”.
Διοργάνωση: ΚΕΝΟ ΔΙΚΤΥΟ
