(Κείμενο της Γεωργίας Κανελλοπούλου)
«Ήταν ένα τεράστιο παράνομο πλοίο και ένα ελικόπτερο που πετούσε χαμηλά. Το ελικόπτερο τρόμαζε έτσι τις φάλαινες, που τα ‘χαναν και μαζεύονταν σ’ ένα στενό κύκλο στην επιφάνεια της θάλασσας. Τότε τις πυροβολούσαν και το πλοίο τις μάζευε. Έτσι κυνηγούσαν οι αλήτες τις φάλαινες στο Μεγάλο Όρμο, κάτω στην Παταγονία. Χιλιάνικο μέρος ή αργεντίνικο, ρωτήστε τις φώκιες, τους κορμοράνους και τους πιγκουίνους, εγώ δεν ξέρω να σας πω. Η εθνικότητα είναι ένα μαντίλι που το σκεφτήκανε για να σκουπίζουν οι καραβανάδες τα σάλια τους. Εκεί λοιπόν, ο Πέδρο από τη φυλή Αλακαλούφε, βλέποντας τη σφαγή, μπήκε με τη βάρκα του ανάμεσα στο φαλαινοθηρικό και τις φάλαινες, όχι για να θυσιαστεί, μα γιατί ήξερε πως, όταν του επιτεθεί το φαλαινοθηρικό, οι φάλαινες θα τρέξουν να τον βοηθήσουν, γιατί είναι ζώα πονόψυχα που δεν ξέρουν να αμύνονται, ξέρουν όμως να βοηθάνε. Κι έτσι έγινε, και το φαλαινοθηρικό επιτέθηκε στη βάρκα του Πέδρο και τότε οι πληγωμένες φάλαινες και τα δελφίνια έσπρωξαν απαλά τη βάρκα παραπέρα και μετά έπεσαν με δύναμη πάνω στο φαλαινοθηρικό, δυό, τρεις, πολλές φορές, το ‘φεραν κοντά στις ξέρες και το ανάγκασαν να φύγει. “Γεννήθηκα στη θάλασσα και ξέρω ότι υπάρχουν πράγματα που δεν παίρνουν εξήγηση. Απλώς γίνονται, τίποτε άλλο“, είπε μετά ο Πέδρο.»
Οι Αλακαλούφε, οι Όνα, οι Τσόνο μαζεύονταν στους τεράστιους πάγους της Παταγονίας, για να ψαρέψουν καμιά φάλαινα που είχε εξοκείλει, να κάνουν τράμπα δέρματα, να κυνηγήσουν θαλάσσιους ελέφαντες – και οι θεοί της θάλασσας να πάρουν τα μυαλά αγοριών και κοριτσιών.
Ένας άγγλος που πέρασε τότε απ’ αυτά τα μέρη, λέει κάπου ο Λουίς Σεπούλβεδα, έγραψε πως ήταν “θλιβερές ερημιές γεμάτες θάνατο”. Τον έλεγαν Κάρολο Δαρβίνο και δεν κατάλαβε τίποτα απ’ τη ζωή που έβλεπε εκεί.
Την ίδια εποχή ο Ιούλιος Βερν έφτιαχνε τον πιο διαφορετικό του ήρωα, που δεν σχεδίαζε μηχανές πτήσης και ταξίδια στο διάστημα, μόνο ήθελε μια ελεύθερη ζωή στην Παταγονία. Χωρίς θεό, χωρίς αφέντη.
Σαν τα δελφίνια που μπαινοβγαίνουν στα παταγονέζικα φιόρδ ελεύθερα και κρύβονται μόνο από τους εχθρούς τους, είναι πιο ευαίσθητα και πιο έξυπνα από τους ανθρώπους κι αντιλαμβάνονται τον εχθρό, λέει κάπου αλλού ο Σεπούλβεδα.
Είναι το μοναδικό είδος ζώου που δεν δέχεται ιεραρχίες, είναι οι αναρχικοί της θάλασσας.
Πηγές
- Ο κόσμος του τέλους του κόσμου, Λουίς Σεπούλβεδα, Μτφρ. Αχ. Κυριακίδης, Εκδ. opera (από το βιβλίο αυτό είναι και η πρώτη παράγραφος, όμως σε κάπως ελεύθερη απόδοση – εδώ που τα λέμε, σχεδόν όλο το κείμενο από αυτό το βιβλίο είναι!)
- Στη Μαγγελανία, Ιούλιος Βερν, Μτφρ. Χρ. Γεμελιάρης, Εκδ. Στάσει εκπίπτοντες
- Οι φωτογραφίες είναι είτε από το παρατηρητήριο άγριας ζωής «Patagonia Project» είτε από το βιβλίο του Water, του μηχανικού Βernhard Εrnmaler, στην Παταγονία. Η φωτογραφία που μοιάζει με ενυδρείο δεν είναι από ενυδρείο, αλλά αληθινή φωτογραφία που τράβηξε ένας ντόπιος δύτης. Η Παταγονία είναι μια από τις έντεκα αχαρτογράφητες περιοχές του πλανήτη, και στη στεριά της και στο βυθό της θάλασσας της.
Προτείνονται ακόμα (για μπαλκόνια, κήπους, παραλίες και όπου αλλού):
- Τελευταία νέα από το νότο, Λουίς Σεπούλβεδα & Ντανιέλ Νορτζίσκι, Μτφρ. Αχ. Κυριακίδης, Εκδ. Opera
- Γη του πυρός, Frnacisco Coloane, Μτφρ. Κρ. Ηλιόπουλος, Εκδ. opera
- Στην Παταγονία, Μπρους Τσάτουιν, Μτφρ. Τ. Κίρκης, Εκδ. Χατζηνικολή
- Ταινία Ο φάρος των φαλαινών, του Gerardo Olivares, 2016
- Ταινία Historias minimas, του Carlos Sorín, 2002
ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ!