Αποσπάσματα από το άρθρο του Matic Primc στο Znet.
Θα έλεγα ότι οι εκλογές δεν είναι το σημείο όπου αλλάζει η πολιτική μιας κοινωνίας. Καταλαβαίνω ότι είναι εύκολο να συγχέουμε τις εκλογές με την πραγματοποίηση αλλαγών, άλλωστε υποτίθεται ότι μέσω των εκλογών, θεωρητικά, οι άνθρωποι που σε κυβερνούν μπορεί να αλλάξουν και μαζί τους και η πολιτική, αλλά αυτή είναι μια λανθασμένη αίσθηση. Στην πραγματικότητα, η πολιτική συμβαίνει ασταμάτητα – υπάρχουν ομάδες στην κοινωνία που προσπαθούν να την ωθήσουν προς τη μία κατεύθυνση και ομάδες που προσπαθούν να την ωθήσουν προς την άλλη. Κάποιες ομάδες είναι ισχυρές μέσω της αφθονίας του κεφαλαίου, αξιοποιώντας τον καπιταλισμό, άλλες είναι ισχυρές μέσω των αριθμών, αξιοποιώντας τη δημοκρατία, και άλλες αξιοποιούν τη θέση τους στην κοινωνία. Η ισορροπία δυνάμεων μεταξύ αυτών των ομάδων είναι το τοπίο μέσα στο οποίο γίνονται οι εκλογές και έτσι οι εκλογές είναι απλώς ένας μηχανισμός καταμέτρησης όλης της πολιτικής εργασίας που έχει γίνει μεταξύ των εκλογών. Το ποιος κατεβαίνει στις εκλογές, τι είδους πλατφόρμα έχει, τι πολιτικές υπόσχεται να εφαρμόσει, όλα κρίνονται από τις δραστηριότητες που έχουν γίνει στο μεταξύ. Ο πραγματικός αγώνας δεν γίνεται την ημέρα των εκλογών αλλά στα χρόνια που μεσολαβούν. […]
Πολύ γρήγορα οι πολίτες στις συνελεύσεις εντόπισαν ένα από τα σημαντικότερα συστημικά προβλήματα, δηλαδή ότι δεν υπάρχουν χρήσιμοι επίσημοι μηχανισμοί για τους πολίτες ώστε να συμμετέχουν τακτικά και άμεσα στις αποφάσεις.
Αντίθετα, οι άνθρωποι που συμμετείχαν στις συνελεύσεις προσπάθησαν να αλλάξουν το πολιτικό τοπίο στο οποίο διεξήχθησαν οι εκλογές. Προσφέραμε τον εθελοντικό μας χρόνο, δεν είχαμε καμία χρηματοδότηση. Αρχικά ευαισθητοποιήσαμε τη συνείδηση για τον ΣΠ στις συνελεύσεις, βρήκαμε μια νομική λύση για την εφαρμογή της, επιχειρηματολογήσαμε γι’ αυτήν στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και, μακράν το πιο σημαντικό, σταματήσαμε τους πολίτες στους δρόμους και τους μιλήσαμε γι’ αυτό. Ένα χρόνο αργότερα, όταν οι τακτικές εκλογές ξαναγύρισαν, σημαντικός αριθμός πολιτών είχε ενημερωθεί και ήταν θετικά διακείμενος απέναντι στον ΣΠ. Επιπλέον, συγκεντρώσαμε πάνω από τέσσερις χιλιάδες δηλώσεις υποστήριξης, απαιτώντας την εφαρμογή του ΣΠ στον δήμο.
Δεν υποστηρίξαμε ποτέ κανέναν υποψήφιο, δεν ασκήσαμε ποτέ πιέσεις σε κανέναν υποψήφιο, δεν μιλήσαμε ποτέ για το ποιον να ψηφίσουμε και δεν προσπαθήσαμε ποτέ να επιλέξουμε το μικρότερο κακό όσον αφορά την επίτευξη του συμμετοχικού προϋπολογισμού.
Δεν ήταν απαραίτητο επειδή η δουλειά μας άλλαξε το πολιτικό τοπίο στην πόλη και, όταν ήρθαν οι εκλογές, κάθε ένας από τους υποψήφιους δημάρχους ανταποκρίθηκε στο νεοδημιουργηθέν δημόσιο αίσθημα και συμπεριλάμβανε την εφαρμογή του ΣΠ ως μέρος του προγράμματός του. Όλα τα κόμματα που διεκδικούσαν θέσεις στο δημοτικό συμβούλιο, εκτός από ένα, το συμπεριέλαβαν επίσης ως μέρος του προγράμματός τους. Έτσι, μέσα σε δύο χρόνια, περάσαμε από το σημείο που πρακτικά κανείς δεν άκουσε ποτέ γι’ αυτό, κανένας υποψήφιος δεν το υποστήριζε και κάθε σημαντική οργάνωση στον τομέα της το θεωρούσε παράνομο, περάσαμε πλέον στην πραγματική εφαρμογή του. Τώρα, σχεδόν μια δεκαετία αργότερα, μαζί με το Μάριμπορ, περισσότεροι από το 1/5 των δήμων της Σλοβενίας εφαρμόζουν τον ΣΠ και ο αριθμός τους αυξάνεται σταθερά.
Δεν ισχυρίζομαι ότι είναι εύκολο, ή ότι είναι δυνατόν να επιτευχθεί οποιαδήποτε αλλαγή πολιτικής σε δύο χρόνια, ότι αν απλά οργανωθείς μπορείς να πετύχεις τα φτάσεις στα αστέρια σε σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτό που λέω είναι ότι αν δεν οργανωθείτε, τότε όταν έρθει η ώρα των εκλογών το μόνο που κάνετε είναι να συμμετέχετε παθητικά στην καταμέτρηση των αποτελεσμάτων της δουλειάς άλλων ανθρώπων και είναι πολύ πιθανό να αναγκαστείτε για πάντα να κρατάτε τη μύτη σας και να ψηφίζετε το μικρότερο κακό.
Αντί οι άνθρωποι να αγωνιούν για τις εκλογικές επιλογές, εμείς θα πρέπει να είμαστε αυτοί που θα διαμορφώνουμε τις πολιτικές που προτιμούμε και που θα τις υποστηρίζουμε, όχι στους πολιτικούς, αλλά στους συμπολίτες μας. Αν αλλάξουμε τα μυαλά των πολιτών σε σημείο που να απαιτούν κάτι, τα εκλογικά ζητήματα τείνουν να διευθετηθούν μόνα τους.
10 χρόνια Συνελεύσεων Γειτονιάς στο Μάριμπορ (Σλοβενία) – μαθήματα & προοπτικές
