Αλέξανδρος Σχισμένος
Τελευταία χρονιά που έζησα στα Εξάρχεια ήταν το 2012, δέκα χρόνια πριν –τότε μάλιστα είχα καταλάβει ότι επί δύο σχεδόν χρόνια δεν βγήκα καν από τα Εξάρχεια παρά μόνο για πορείες– τέλος πάντων, δεν έπαψα να συχνάζω στα Εξάρχεια αλλά κάτοικος δεν είμαι, ούτε είναι εκεί η καθημερινότητά μου.
Έχω όμως την εντύπωση ότι ήδη από τότε, το 2012, ή τουλάχιστον από το 2015 και έπειτα, είχε αρχίσει ο άνωθεν επιβεβλημένος, κοινωνικός και πολιτικός μετασχηματισμός της περιοχής –και η κατάληψη του ελεύθερου δημόσιου χώρου από το κράτος– που εντάθηκε κατασταλτικά μετά το 2019 και τώρα κορυφώνεται και αρχιτεκτονικά και συμβολικά με τη βίαιη και αυταρχική «ανάπλαση»/«εξευγενισμό» όχι μόνο της πλατείας, αλλά και του λόφου του Στρέφη… Ίσως να κάνω λάθος –συχνά μπλέκουμε την κοινωνική με την προσωπική ιστορία– θυμάμαι, ωστόσο, πως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν διατάραξε την κρατική διατάραξη των Εξαρχείων παρόλο που σαφώς μείωσε την κατασταλτική βία της εποχής Σαμαρά. Ωστόσο, ένα μόλις χρόνο πριν από την παράδοση της εξουσίας στη ΝΔ, τα στελέχη της τότε κυβέρνησης έθεταν το πλαίσιο σε επερχόμενα πεδία καταστολής.
Το κράτος έχει μια συνεχή στρατηγική καταστολής, με τακτικές παράλλαγές.
Δυστυχώς, θα πρέπει να θυμόμαστε πώς στρώνεται ο δρόμος για την καταστολή, γιατί η λογική της ανάθεσης οδηγεί στην ετερονομία.
Νίκος Τόσκας, υπουργός Προστασίας του Πολίτη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, στην Καθημερινή, 13 Μάη 2018: «Υπάρχει, πράγματι, πρόβλημα ασφάλειας στους πανεπιστημιακούς χώρους. Είναι ένα ζήτημα το οποίο εξετάζεται από επιτροπή του υπουργείου Παιδείας με τη συμμετοχή εκπροσώπου της αστυνομίας. (…) Υπάρχουν πάντως τεράστια προβλήματα στα Εξάρχεια, δικαιολογώ τα παράπονα κατοίκων που λένε ότι η κατάσταση εκεί δεν έχει εξομαλυνθεί. Υπάρχει παραβατικότητα και η ΕΛ.ΑΣ. θα αναπροσαρμόσει τον σχεδιασμό της. Θα δείτε το επόμενο διάστημα διαφορετική αντιμετώπιση και στο πεδίο της μικροεγκληματικότητας, που ταλαιπωρεί τους κατοίκους. Οι συνθήκες έχουν ωριμάσει και το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων θέλει την παρουσία της αστυνομίας».
Ασφαλώς, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα έβαζε εκεί τον σταθμό Μετρό, ούτε θα έκανε πολιτική τελετουργία την καταστολή στα Εξάρχεια, αλλά οι ελεύθεροι δημόσιοι χώροι μπήκαν στο στόχαστρο και με άλλους τρόπους.
Μία έρευνα που αφορά συγκεκριμένα στην ιδιοκτησία ακινήτων στην περιοχή των Εξαρχείων τη δεκαετία 2009-2018, που μου υπέδειξε διαδικτυακός φίλος, ίσως διαφωτίζει μία πιο σκοτεινή πλευρά της κατάστασης. Η έρευνα, στο συμπέρασμά της αναφέρει: «Από την ανάλυση των στοιχείων αποδεικνύεται ότι μεγάλο μέρος των ακινήτων που αγοράστηκε, ιδίως μετά το 2015 έπαψε να ενοικιάζεται μακροπρόθεσμα και οδηγήθηκε σε βραχυχρόνια μίσθωση. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει και έμμεσα (από τον πολύ μεγάλο αριθμό καταχωρήσεων στο airbnb και τα στοιχεία για την άνοδο των ενοικίων έως 30-35% το 2018), αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις και άμεσα, καθώς η έρευνα εντόπισε είτε ολόκληρα κτίρια που μετατράπηκαν σε εγκαταστάσεις φιλοξενίας είτε την απόκτηση διαμερισμάτων από επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον χώρο αυτό. Επίσης στα καταστατικά πολλών από τις εταιρείες που αγόρασαν ακίνητα στα Εξάρχεια προκύπτει ότι ο σκοπός τους είναι η διαχείριση ακινήτων και, ξεκάθαρα, η βραχυχρόνια μίσθωσή τους».
Μπορείτε να δείτε ολόκληρη την έρευνα παρακάτω: