Ακολουθεί το κείμενο της Αυτόνομης Πρωτοβουλίας Παντείου με αφορμή τις φοιτητικές εκλογές στις 18 Μάη: «Απέναντι στη γιορτή της θλίψης, η συλλογική χαρά των ακηδεμόνευτων φοιτητικών αγώνων: 3+1 θέσεις για τις φοιτητικές εκλογές».
«Όχι, δεν θέλω ένα πρόγραμμα. Ένα καλό «μ ε ν ο ύ» μέσα στο οποίο η ευκολία των συνταγών κάνει την μαγείρισσα να κυβερνά. Το «μ ε ν ο ύ» είναι πάντα ένα «μ ε ν ο ύ» και μέχρι αποδείξεως του εναντίου αυτοί που τρώνε καλύτερα είναι τ’αφεντικά»
∼ Α. Νέγκρι, Κυριαρχία και Σαμποτάζ
#1 Ιστορία και τρόποι χρήσης
Οι φοιτητικές εκλογές είναι γνωστό ότι αποτελούν την κορωνίδα των διαδικασιών των επίσημων παραταξιακών σχηματισμών του ελληνικού επιχειρηματικού πανεπιστημίου, αποτελούν εντούτοις αποτέλεσμα κατακτήσεων του φοιτητικού κινήματος της μεταπολίτευσης, ως μία ιστορική απόπειρα κοινωνικής νομιμοποίησης της ενταστιακότητας της αντίστασης εντός των σχολών. Διεξάγονται συνήθως κάθε χρόνο για να εκλεγεί και να συσταθεί το Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ) του εκάστοτε συλλόγου φοιτητριών-ών. Το ΔΣ που συστήνεται μετά την ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας αποτελεί ένα κλειστό παραταξιακό όργανο, το οποίο υποτίθεται ότι συγκροτείται για να προασπίζεται την εύρυθμη λειτουργία του κεντρικότερου πολιτικού εργαλείου της φοιτητικής κοινότητας, τη γενική συνέλευση (ΓΣ). Σε αντίθεση με αυτή την ουδέτερη φιλελεύθερη αφήγηση, οι φοιτητικές εκλογές ρυθμίζουν τους συσχετισμούς των φιλόδοξων φοιτητικών μαγαζιών εντός του ΔΣ.
Είναι γνωστό βέβαια ότι τα εργαλεία αγώνα, βρίσκουν την κοινωνική χρησιμότητά τους ανάλογα με το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο τίθενται, με αυτήν την έννοια δεν αποτελούν πανάκεια ως πρακτικές, αντίθετα ο συγκεκριμένος ιστορικός χρόνος κρίνει το κατά πόσο έχουν ξεπεραστεί, μπαγιατέψει, αναθεωρηθεί ή επικαιροποιηθεί σε μία κατεύθυνση θετική για τις ανάγκες του κοινωνικού ανταγωνισμού της εποχής. Οι φοιτητικές εκλογές με αυτή την έννοια για τη δεκαετία του 1970 μπορεί να ήταν μία ριζοσπαστική κατοχύρωση της εκδίπλωσης των φοιτητικών αγώνων στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, και από την άλλη να αποτελούν την κεντρική διαδικασία αναπαραγωγής των αστικών κομματικών μηχανισμών, όπως συμβαίνει από το 1980 μέχρι και σήμερα.
Σε κάθε περίπτωση η Ιστορία -σε αντίθεση με τις φαντασιώσεις- δεν γυρίζει πίσω.
#2 Για τις δομές του φοιτητικού κινήματος
Ο συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων εντός των δομών/θεσμίσεων του φοιτητικού κινήματος δεν αποτελεί κάτι αμελητέο για τον ταξικό ανταγωνισμό. Σε μία περίοδο οξυμένης αντιπαράθεσης γύρω από την εκπαιδευτική αναδιάρθρωση αποτελεί επίδικο να μειωθεί ο χώρος που καταλαμβάνουν οι εκφραστές των συμφερόντων των αφεντικών στα πανεπιστήμια, είτε κυβερνητικής κοπής (ΔΑΠ, ΠΑΣΠ), είτε της συνδιαχειριστικής προσαρμογής (BLOCO-ΣΥΡΙΖΑ, και όσα κομμάτια των ΕΑΑΚ ονειρεύονται να γίνουν οι νεροκουβαλητές μίας «αριστερής» συγκυβέρνησης). Οι δομές ωστόσο του φοιτητικού κινήματος δεν είναι όλες ίδιες, ούτε είναι ουδέτερες ως προς την λειτουργία που επιτελούν.
Τα Διοικητικά Συμβούλια δεν είναι οι Γενικές Συνελεύσεις, αντίθετα είναι το σάπιο κομμάτι που ξεπηδάει εντός τους.
Τα ΔΣ είναι η εξοικείωση με την πολιτική του κοινοβουλίου, είναι η αλληλεπίδραση και τριβή με τους αυριανούς κομπάρσους των κρατικών θώκων, είναι το φτώχεμα της ταξικής αντιπαράθεσης στις παραταξιακές γραμμές και βλέψεις, είναι η πολιτική του μικρο-συμφέροντος του κάθε φοιτητικού μαγαζιού, είναι το παζάρεμα των αναγκών μας στα κλειστά γραφεία και αίθουσες, είναι η πολιτική του θεάματος και του φτηνού εντυπωσιασμού, είναι οι ματσό επιτελέσεις, τα γηπεδοσυνθήματα των παραταξιακών, τα λούμπεν ξύλα και οι τσαμπουκάδες με μπραβιλίκια για τη «διανομή» χώρων στη σχολή, είναι όμως και τα ΦΣ ΠΑΝΤΕΙΟΥ σε κλασμένες πορείες χωρίς απόφαση του συλλόγου, είναι η αντιδραστική χρήση τους ενάντια σε αγωνιστικές διαδικασίες όπως η περσινή κατάληψη του Γυάλινου.
Ό,τι δηλαδή λέμε ότι διαλύει, αποσυσπειρώνει, παρασιτεί και αμαυρώνει τις γενικές μας συνελεύσεις: παράγει «ειδικούς» της πολιτικής, καταλαμβάνει χώρο στις διαδικασίες κάνοντας 40λεπτες τοποθετήσεις, αντιλαμβάνεται τον σύλλογο με βάση το εκάστοτε παραταξιακό συμφέρον. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εμείς τις γενικές μας συνελεύσεις, τις αντιλαμβανόμαστε σαν τη «γιορτή της δημοκρατίας», την οποία θα πρέπει να διαφυλάξουμε. Η Γενική Συνέλευση είναι το αποφασιστικό όργανο των φοιτητών και φοιτητριών, εντός του οποίου εκφράζεται ο ανταγωνισμός για τις κατευθύνσεις που θέλουμε να πάρει ο αγώνας μας ενάντια στη συνεχή υποτίμησή μας.
Όσο περισσότερο δίνουμε στις ΓΣ αδιαμεσολάβητα χαρακτηριστικά (δηλαδή διασφαλίζει ισότητα στις τοποθετήσεις, περιορίζει το χάσμα οργανωμένων και ανένταχτων φοιτητών, λαμβάνει άμεσες πολιτικές αποφάσεις, γίνεται τακτικά κοκ) , τόσο η διαδικασία παύει να είναι ένα θλιβερό τσίρκο παραταξιακών λογύδριων και αφήνει χώρο έκφρασης στις επιθυμίες μας και τα συμφέροντά μας.
#3 Πες μου πώς μοιάζει ο πόλεμος: η σύγκρουση με την εκπαιδευτική αναδιάρθρωση
Βρισκόμαστε σε μία χρονική περίοδο όπου η αναδιάρθρωση του επιχειρηματικού πανεπιστημίου, ως μια ευρύτερη στρατηγική ευθυγράμμισης των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με τις επιταγές της καπιταλιστικής ανάπτυξης, γίνεται ολοένα και πιο εμφανής. Πτυχές του νόμου 4777 εφαρμόζονται ήδη από την αρχή της χρονιάς με την ΕΒΕ και το κόψιμο 40.000 μαθητ(ρι)ών, τις συγχωνεύσεις σχολών, την εφαρμογή face-control και green pass ως νέες περιφράξεις των πανεπιστημιακών campus εις βάρος της ανεπαρκούς υγειονομικής περίθαλψής μας, το κόστος φοίτησης (σίτισης, στέγαση, μετακινήσεις, συγγράμματα, μεταπτυχιακά) αυξάνεται κατακόρυφα μέχρι να μας πνίξει, ενώ οι μισθοί μας και τα φράγκα που εξασφαλίζουμε για να την παλέψουμε, σταθερά μειώνονται. Παράλληλα, τέθηκε υπό διαβούλευση το σχέδιο/πρόταση «Πανεπιστήμιο 2030» που αποειδικεύει/κατακερματίζει τα γνωστικά αντικείμενα και θέτει τις φοιτήτριες σε μια συνθήκη δια βίου κατάρτισης.
Με τον διακρατικό πόλεμο στην Ουκρανία να μαίνεται βλέπουμε το δημόσιο επιχειρηματικό πανεπιστήμιο να συνεχίζει να είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το στρατιωτικό/αστυνομικό σύμπλεγμα του ελληνικού κράτους, το οποίο συμμετέχει στον πόλεμο με την παροχή πολεμικού εξοπλισμού και τις δηλώσεις προθέσεων άμεσης εμπλοκής. Με μία πανεπιστημιακή έρευνα που βαράει προσοχές στις εταιρίες της πολεμικής βιομηχανίας και των κατασταλτικών μηχανισμών – μία σχέση αγάπης που δεν θα μπορούσε να λείπει και το Πάντειο με μεταπτυχιακά όπως του ΔΕΠΣ με άμεση συνεργασία με τη Σχολή Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ).
Μέσα σε όλα αυτά είδαμε ξανά στο ΑΠΘ τον προάγγελο αυτού που φαίνεται να είναι η ονείρωξη του ελληνικού κράτους για την καθημερινότητα στα πανεπιστήμια: μπάτσοι να στρατοπεδεύουν στη Σχολή Θετικών Επιστημών, χτυπώντας, συλλαμβάνοντας και εξευτελίζοντας φοιτητές και φοιτήτριες. Αυτές τις εικόνες ονειρεύεται το ελληνικό κράτος για το πανεπιστήμιο, αυτές τις εικόνες θα έρθουν να κάνουν κανονικότητα οι μπάτσοι στις σχολές μας με την επερχόμενη ορκωμοσία των ΟΠΠΙ στις 17 Μαΐου.
Αυτό το επιθετικό ψηφιδωτό αναδιάρθρωσης του πανεπιστημίου που περιγράψαμε καθιστά τουλάχιστον κρίσιμο το επόμενο διάστημα εντός των σχολών, σε μία περίοδο όπου η κινηματική αδράνεια και η ατροφία των συλλογικών φοιτητικών διαδικασιών στην Αθήνα είναι παραπάνω από εμφανής.
Έτσι θεωρούμε ότι οι φοιτητικές εκλογές όχι απλώς καλλιεργούν μία κουλτούρα επανάπαυσης των συγκρούσεων που έχουμε να δώσουμε, ρίχνοντας το βάρος σε μία διαδικασία όπου παραδοσιακά καταλαμβάνουν χώρο οι εκλογικοί μηχανισμοί των κυβερνητικών αποχρώσεων (και με μία έννοια ξαναδίνουν και λόγο ύπαρξης στους Δαπίτες και τους Πασπίτες που εδώ και τρία χρόνια είναι άφαντοι στο Πάντειο), χτίζουν τουλάχιστον ευτελείς λογικές ανάθεσης – το απαράδεκτο «ψηφίστε μας για να φύγουν οι μπάτσοι», αλλά πολύ περισσότερο αποπροσανατολίζουν την πολιτική συζήτηση που καλούμαστε να ανοίξουμε στις σχολές πάνω στα άμεσα διακυβεύματα που θα συναντήσουμε, όσες, όσα και όσοι στεκόμαστε στην ίδια πλευρά του οδοφράγματος ενάντια στην εκπαιδευτική αναδιάρθρωση.
#4 Στη γη του Κακού η μόνη άμυνα των κολασμένων είναι η επίθεση
Τα σχέδια των αφεντικών για το πανεπιστήμιο προσπαθούσαν πάντα να αφομοιώνουν τον προηγούμενο κύκλο αντιπαράθεσης, για να μπορούν να πάνε κάθε φορά ένα βήμα παρακάτω. Με αυτή την έννοια μας είναι αδιάφορες οι αυταπάτες που προσμένουν στην επιστροφή ενός δημόσιου κρατικού πανεπιστημίου, που αντιστοιχούσε στις καπιταλιστικές ανάγκες περασμένων εποχών. Προτιμούμε αντ’αυτού να στρέψουμε όλη μας την προσοχή και όρεξη στους υλικούς όρους ενδυνάμωσης των εκμεταλλευόμενων εντός των σχολών: σε αυτές που σπουδάζουν ενώ δουλεύουν, σε όσους δεν έχουν φράγκο στην τσέπη και παλεύουν να τελειώσουν την σχολή, σε όσους δεν ξέρουν τι θα κάνουν μια ζωή βουτηγμένη στην ανασφάλεια και απλά μαζεύουν πτυχία, σε όσα στιγματίζονται γιατί οι κοινωνικές τους ταυτότητες δεν χωράνε στο κανονικό και το κυρίαρχο εντός και εκτός του πανεπιστημίου.
Με τον κίνδυνο να γίνουμε γραφικές και γραφικοί επαναλαμβάνουμε: το επιχειρηματικό πανεπιστήμιο δεν έχει σταματήσει να μας δείχνει τα δόντια του. Το αίσχος του ακαδημαϊκού εκσυγχρονισμού, δηλαδή η αναδιάρθρωση ντυμένη στα καλά της, θέλει να ξεμπερδεύει με το παλιό το συντομότερο.
Οι σχολές θα πρέπει να δείχνουν σαν ξοφλημένες κρατικές υπηρεσίες, μονότονα ίδιες, τα συναισθήματα όσων τις απαρτίζουν θα πρέπει να μείνουν ενταφιασμένα στην τυπική λειτουργικότητα και την εργασιακή ευελιξία. Δεν υπάρχει χρόνος και χώρος για άλλα πράγματα. Πολιτική, συλλογικοποίηση, έρωτες αλλά κυρίως: αγώνες. Με τους τελευταίους θα πρέπει να ξεμπερδέψουμε οριστικά μας λένε, σε όλους τους τόνους.
Γι’ αυτό και εμείς βαλθήκαμε να πιάσουμε αυτό που τόσο πολύ θέλουν να απωθήσουν. Να ξαναμιλήσουμε για την πολιτική, χωρίς να γίνουμε σαν τα μούτρα τους.
Να ξαναβάλουμε μπροστά αυτό που τους τρομάζει περισσότερο: τις σχέσεις μεταξύ μας. Ναι αλλά πώς; Με τα εργαλεία του παρελθόντος; Με το σάπιο πτώμα του φοιτητικού παραταξιακού συνδικαλισμού; Με τα μέσα που οργανώνουν τη συγκατάθεση; Σίγουρα όχι. Και τώρα επιτέλους μιλήσαμε για τη στρατηγική μας, τη στρατηγική της άρνησης. Αυτό που θέλουμε περισσότερο είναι να συνθέσουμε αυτά τα διάσπαρτα όχι. Να σπάσουμε το φράγμα της απομόνωσης των αρνήσεων, δηλαδή να φτιάξουμε κοινότητες σε ανταγωνισμό με όσα μας επιβάλουν.
Τελικά, δεν θέλουμε τίποτα λιγότερο από το να απλώσουμε τη συλλογική χαρά των ακηδεμόνευτων φοιτητικών αγώνων.
Με τα λόγια κάποιων σαν και εμάς από το κατειλημμένο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια το 09’: «Επιδιώκουμε να ωθήσουμε τον πανεπιστημιακό αγώνα στα όριά του. Αν και καταγγέλλουμε την ιδιωτικοποίηση του πανεπιστημίου και το αυταρχικό σύστημα διακυβέρνησής του, δεν επιδιώκουμε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Απαιτούμε όχι ένα ελεύθερο πανεπιστήμιο αλλά μια ελεύθερη κοινωνία. Ένα ελεύθερο πανεπιστήμιο στη μέση μιας καπιταλιστικής κοινωνίας είναι σαν ένα αναγνωστήριο σε μια φυλακή, χρησιμεύει μόνο ως απόσπαση της προσοχής από τη μιζέρια της καθημερινής ζωής. Αντίθετα, επιδιώκουμε να διοχετεύσουμε την οργή των αποστερημένων φοιτητών και εργαζομένων σε μια κήρυξη πολέμου».
ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΙΣ ΦΟΙΤΗΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ, Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΝΗΣΗΣ
ΑΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΕΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΙΣ // ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ // ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ