Του Σάμυ Αλεξανδρίδη
Και τι θα γίνει άραγε στην επόμενη πανδημία; Τι θα γίνει όταν εμφανιστεί (ξανά, και στα μέρη μας) μια πανδημία που να χτυπάει νεότερες ηλικίες (όπως άλλωστε ήδη συμβαίνει με κάποιες ασθένειες σε άλλα μέρη του πλανήτη);
Το ξεπέρασμα μιας ψευδούς αντίληψης ότι πρόκειται για μία ακόμα πανδημία και όχι για σημείο σε έναν κύκλο που ξεκινάει από την αρχή του προηγούμενου αιώνα, περνάει αναγκαστικά από μία επανορθωτική πρόταση που περιλαμβάνει την αλλαγή του σύγχρονου αγροτικού-βιομηχανικού παραδείγματος. Εκεί είναι η καρδιά του προβλήματος, και η καπιταλιστική ή/και η κρατικά σχεδιασμένη αντιμετώπιση σε διαφορετικά μέρη του πλανήτη δείχνουν και τα όρια και τις δυνατότητες κάθε παλιού αγροτο-βιομηχανικού, πολεοδομικού και προνοιακού συστήματος.
Σήμερα σε κάθε αστικό-βιομηχανικό κέντρο εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στριμώχνονται (σε κάποιες περιπτώσεις για πολύ περισσότερο από μία ώρα, χωρίς καν σωστό ή συντηρημένο εξαερισμό) μέσα στα μέσα μεταφοράς, για να μεταφερθούν σε χώρους εργασίας στους οποίους επίσης συγχρωτίζονται και ρισκάρουν. Σε κάποια φάση αναγκαστικά κλείνουν και αυτοί οι χώροι, με κάποια επιδόματα της πλάκας, και η παλιά καραντίνα είναι πάλι ο νόμος.
Μάσκες; Κάποιες στάζουν ιδρώτα από το πρώτο μισάωρο, θα έπρεπε να αλλάζουν ανά 1 ώρα τουλάχιστον (όσες αυτοσχέδιες και αν υπάρχουν, γενικά οι μάσκες κοστίζουν, παρά το ότι είναι υποχρεωτικές και αναγκαίες και παρά το ότι μια σωστή χρήση τους σε κλειστούς χώρους προϋποθέτει τη συχνή αλλαγή. Κι όμως, παρά το ότι είναι υποχρεωτικές, δεν διανέμονται παντού δωρεάν).
Στα ίδια αυτά αστικά-βιομηχανικά κέντρα, τα οποία (για πολλούς παράγοντες) χτυπούν κατά κανόνα μαζικά όλες οι πανδημίες που προέρχονται από τη βιομηχανική κτηνοτροφία, σε αυτές τις πόλεις, τα αγγειακά προβλήματα (τα οποία χτυπά σήμερα) είναι αυξημένα.
Εκ του πολιτικού αποτελέσματος, φαίνεται ποια ήταν τα όρια στις διεκδικήσεις των ανθρώπων, τις εξειδικευμένες και μονοπαραγοντικές (δυστυχώς) οδηγίες που επιλέχτηκαν (ανάλογα με το ποια ήταν η πρόοδος γύρω από την λοιμωξιολογική πληροφορία) ή τα μέτρα της κυβέρνησης των αφεντικών: τα συστήματα πρόνοιας δεν επαρκούν όσο δεν αποκρυσταλλώνουν νίκες της ταξικής πάλης. Έτσι πέρυσι σε όλο τον πλανήτη διατηρούσαν μια κατάσταση αλλού με πολλούς νεκρούς, αλλού με αυταρχικότερη (ή φονικότερη για τους μη προνομιούχους) διαχείριση της ζωής και της εργασίας.
Και τώρα;
Oι (πολιτικές, υγειονομικές, νομικές) απαντήσεις θα μπορούσαν να είναι απλές, να αναιρούσαν άμεσα τις επιταγές ενός αστυνομικού διευθυντή που προχθές μετά τις 12 μας επιφύλαξε άλλη μία ευχάριστη έκπληξη –άγνωστο με ποιανού εντολές, στην κατεύθυνση εξυπηρέτησης ποιου πανικού πληροφοριών για την πραγματικά φονική κατάσταση στα νοσοκομεία, όπως και ποιων πολιτικών ανταγωνισμών στο εσωτερικό της Δεξιάς και της «δημόσιας τάξης» που διεκδικεί πολιτικό και νομοθετικό ρόλο.
Είναι απόλυτα δικαιολογημένη η αγωνία και οι κραυγές (άσχετα με τις διαφορετικές ερμηνείες) τόσο όσων δεν θέλουν να αφήσουν την προχθεσινή εκτροπή αναπάντητη, όσο και οι κραυγές αρκετών εργαζομένων στα υγειονομικά εργοστάσια για συγκρατημένη διαμαρτυρία ή και αποχή από τα καλέσματα. Σε κάποια νοσοκομεία άλλωστε δεν μπορεί να αποκλειστεί μια πιθανότητα να καταρρεύσουν μέσα στην εβδομάδα –σε κάποια από τα αστικά κέντρα της χώρας. Ακόμα και στα Χανιά (και αυτό πιθανόν δείχνει τη σημασία που είχε τελικά και ο μικρός αριθμός κλινών ή κλινικών ειδικά για την αντιμετώπιση της πανδημίας). Κανείς μας (όσοι είμαστε άνω των 40) δεν είναι ασφαλής, πόσο μάλλον σε μεγάλα αστικά κέντρα με απότομη αύξηση σε νοσούντες.
Ταυτόχρονα, υπάρχουν και άλλα βασικά προβλήματα που ζητούν απαντήσεις: προσφυγικοί καταυλισμοί έγκλειστων σε συνθήκες αδιανόητες, ναυάγια προσφύγων και άρνηση ασύλου με απάνθρωπες επαναπροωθήσεις, αστεγία, απολύσεις χωρίς επαρκή επιδόματα, διάλυση των προσβάσεων στην παιδεία, την υγεία, τον μισθό, θεσμοθέτηση 10ωρου –μισθοί στα 200 τον μήνα, αυταρχισμός και νέες προσλήψεις αστυνομικών.
Οι απαντήσεις, αναγκαστικά, θα δοθούν υπό το βάρος των συνθηκών που έρχονται.
Θα μπορούσε να θυμηθεί κανείς λόγια: «Tα παλιά πάθη ερμηνεύτηκαν επαρκώς. Καιρός για καινούργια πάθη». Γιατί ως γνωστόν… «ή σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα», αλλά «σοσιαλισμός χωρίς ελευθερία θα είναι άλλη μια βαρβαρότητα», μια κρατική καταπίεση χωρίς διέξοδο, ενώ σε μία «ελευθερία χωρίς σοσιαλισμό, ελευθερία θα υπάρχει μόνο για τους προνομιούχους» και καταπίεση και θάνατος για όσους εξαναγκαστικά δεν θα έχουν πρόσβαση στα προνόμια… όπως αυτό της περίθαλψης.
Οι ωραίες ιδέες, όμως, είναι σαν τις προσευχές αν δεν οδηγούν στη συλλογική δράση και στη συλλογική ευφυϊα. Αν δεν οδηγούν στη συλλογική δράση, δεν προστατεύουν κάποιον από το να νοσήσει, δεν βοηθάνε στο να μην ακυρωθούν χειρουργεία, δεν ανεβάζουν τον μισθό, δεν απαντούν στην καταστολή και τη βαρβαρότητα.
Και η συλλογική δράση δεν είναι η δράση μόνο μιας παράταξης, προϋποθέτει όχι απλά διάλογο, αλλά διαλεκτική και ενότητα στη βάση της ταξικής πάλης, τόσο στα συνδικάτα όσο και στον πολιτικό αγώνα, όσο και στις γειτονιές.
Προϋποθέτει επίσης –τι λέω– απαιτεί στις παρούσες συνθήκες διεπιστημονικό διάλογο ανάμεσα στους διαφορετικούς εργατικούς κλάδους. Μια πανδημία δεν είναι αμιγώς λοιμωξιολογικό φαινόμενο και μόνο.
Η απαγόρευση της συλλογικής δράσης είναι κομμάτι μιας αστυνομικής διαχείρισης της πανδημίας που πρέπει να ξεπεραστεί μέσα από τη συλλογική ευφυϊα και την αναγνώριση των αντιφάσεων που πρέπει να επιλυθούν. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από συλλογικές διαδικασίες λόγου και δράσης στις οποίες αναγκαστικά και υποχρεωτικά θα πρέπει να μπαίνει και το ζήτημα της διάδοσης ενός ιού, έτσι και αλλιώς επικίνδυνου, πόσο μάλλον έτσι όπως τον διαχειρίζεται το κράτος.
Ναι στις πορείες, λοιπόν, ακόμα και τώρα, αλλά με οργανωμένα συλλογικά και ατομικά μέτρα ασφάλειας, με πραγματικό ενδιαφέρον για την υγεία όσων βγαίνουν στον δρόμο.
Ιδέες υπάρχουν, ακόμα πιο ουσιαστικές από τις γνωστές, όπως και φαντασία και πάθος. Αυτό που χρειάζεται είναι πραγματικό ενδιαφέρον για τον «πραγματικό άλλο», ένα νέο (και συναισθηματικό) λεξιλόγιο γύρω από τον αγώνα που δίνουμε. Χωρίς εκπτώσεις στην προστασία της υγείας από μια υπαρκτή ασθένεια, χωρίς υποχωρήσεις στην καταστολή και για τη συνέχεια του αγώνα. Αλλιώς τις επιπτώσεις τις βλέπουμε ήδη, εδώ και πολλά χρόνια.
Να βγούμε από αυτό, ανθρώπινα, πολιτικά και ταξικά νικητές.
Βίντεο-κάλεσμα από τη Συνέλευση αλληλεγγύης στη RosaNera για τις 17 Νοέμβρη:
